İstanbul'da, HES kodu eşleşmesi yapılmadan toplu taşıma kartları kullanılamaması, kentte çalışan binlerce mülteciyi zor durumda bıraktı. TC kimlik numaraları olmadığı için HES kodu almayan ve bu nedenle de toplu taşıma araçlarına binemeyecek olan yabancı işçiler, sorunun çözümü için yardım bekliyor. 3 yıldır Türkiye'de çalışan Afganlı bir mülteci, "İşime gidemezsem işten çıkarılırım, yarın işime nasıl gideceğim bilemiyorum" dedi.
Koronavirüsle mücadele kapsamında İçişleri Bakanlığı ve İstanbul Valiliği'nin aldığı karar doğrultusunda 15 Ocak'tan itibaren toplu taşıma araçlarına binerek HES kodu zorunluluğu uygulaması başladı. Buna göre toplu taşıma araçlarında kullanılan İstanbulratı'nı HES kodu ile eşleştiremeyenler bu araçlara binemeyecek. 20 yaş altı ve 65 yaş üstünde olan vatandaşlar toplu taşıma araçlarını kullanamayacak. bu arada, kentte yaşayan yaklaşık 400 bin civarındaki mülteciler de TC kimlikleri olmadığı için alamadıkları HES kodu nedeniyle toplu taşıma araçlarını kullanamayacak.
İngiltere merkezli sivil toplum örgütü Uluslararası Kurtarma Komitesi verilerine göre İstanbul'da yaşayan mülteci sayısı 400 bin.
Sadece İstanbul'da tüm Avrupa'dakinden daha fazla mülteci var. Türkiye’de statü talepleri karşılanmayan mülteciler ekonomik krizin ardından pandemi ile sarsıldı. Düşük ücrete, güvencesiz şekilde çalıştırılan mülteci işçilerin yaşadığı sorunlar salgınla birlikte ikiye katlandı. Türkiye'de zor koşullarda çalışan mülteciler HES kodu zorunluluğunda yaşadıkları sıkıntı için yetkililerden yardım istiyorlar.
Ülkelerinde yaşanan savaştan, ekonomik sıkıntılardan kurtulmak, daha rahat bir hayat sürebilmek için topraklarını bırakıp, sığınacak bir yeni bir vatan arayan ve zorlu bir yolculuğa çıkan mülteciler ANKA'ya konuştu.
“ÇAREMİZ YOK BURADA ÇALIŞMAK ZORUNDAYIZ"
Esenyurtta oturuan 19 yaşındaki Mehmet, toplu taşıma araçlarında HES kodu zorunluluğu olduğu için yarın işe nasıl gideceğini bilemediğini söyledi. Mehmet, şunları dile getirdi:
"Bizim kimliğimiz yok, hastaneye bile gidemiyoruz çok sıkıntılı. Nasıl gideceğim işe? Ya da mecbur işimi bırakacağım ya da iş yerimin olduğu yerde benim gibi yaşan arkadaşlar varsa onlarla birlikte kalmak için ev bulacağım. Bize bu durumlarda devlet büyükleri yardımcı olsa. Biz ümit edip buraya çalışmaya geldik annemize, babamıza, ailemize ekmek parası göndermek için. 5 kardeşim var. Memleketimde iş yok. Ben aileme para göndermesem sıkıntılı. Kar yağmış şu an orada kış. Çaremiz yok burada çalışmak zorundayız. Bize burada kolaylık sağlansın istiyoruz. Metro, Metrobüs ve otobüse binmek için bize yardımcı olsunlar. Başka yere kolayca gitmek istiyoruz. Biz yabancı olduğumuz için ikametgah belgesi verilmiyor. Bizde para yok. Zaten paramız olsa kendi köyümüzde kendi hayatımızı yaşayacağız. Bütün yabancı arkadaşlar bu durumda. Biz bekar olduğumuz için bize evde vermiyorlar. Ev tutan arkadaşlarımızın yanında kalıyoruz. İşimize uzakta olsa yakında olsa kalıyoruz. Bulunduğum yerden işime gitmek istesem 2 saat yol alıyor. Saadetten Mahallesinde otuyorum çalıştığım yer Beylikdüzü. Toplu taşımaya binemezsek mecbur işi bırakacağım. Çaresi yok.”
"BİZ DE İNSANIZ, BİZLER DE İNSAN GİBİ YAŞAMAK İSTİYORUZ"
Üç senedir Türkiye’de eşi ve çocuğundan ayrı olan yaşam mücadelesi veren Mülteci Sadullah, “Bizler için her gün daha zor oluyor burada yaşamak. Şimdi toplu taşımalarda HES kodu uygulaması başladı. Biz bunu nasıl alacağız? O yüzden bizim için bir zorluk var. İş kimse vermiyor bize. Benim işim yok şimdi. Çünkü ben sigortasızım. Ben şimdi ne yapayım? Nereye gideyim? Ailemi bıraktım geldim Türkiye’ye. Bizde insanız. Bize kim yardım edecek. Biz insan gibi yaşamak istiyoruz. Her gün bize sıkıntı geliyor. Türkiye’den çok memnunum ama sıkıntımız var bu konuda. Sigortam yok hasta olunca doktora gidemiyorum ve kendi kendime ilaç yapıyorum. Hastaneler bizi almıyor bizden kimlik istiyor” diye konuştu.
"BİZE YARDIMCI OLUNSUN"
4 yıldır İstanbul’da olan Alem ise “İstanbul’da çalışıyorum ama sıkıntı şimdi başladı. Pazartesi işe gideceğim ama nasıl gideceğim? Hiçbir toplu taşıma aracına binemiyoruz. Ümraniye’de çalışıyorum nasıl gideceğim bilmiyorum. Bizlere yardımcı olunsun” dedi.
"PAZARTESİ İŞE NASIL GİDECEĞİM BİLMİYORUM"
1 yıldır Türkiye’de yaşayan Cumali “Çalışıyorum ama iş yerim çok uzakta ve HES kodum yok. Pazartesi işe nasıl gideceğimi bilmiyorum“ diye konuştu.
“HES KODU İSTİYORUM”
19 yaşındaki Afganlı Murat ”Pazartesi işe nasıl gideceğimi düşünüyorum çünkü HES kodum yok. Nasıl gideceğim işe? Çok sıkıntı var. Bize yardımcı olunsun. Ben HES Kodu istiyorum" dedi.
Eda Sönmez/ANKA
