Umut Vakfı’nın, silahlı şiddetle ilgili hazırladığı 2020 yılı raporuna göre; yıl içinde yaşanan 3 bin 682 silahlı şiddet olayının yüzde 85’inde ateşli silahlar kullanıldı. Silahlı şiddet olaylarının son 5 yılda yüzde 69 arttığını tespit eden vakıf, insanların evlere kapanmasına karşın 2020'de de silahlı şiddet olaylarında artış yaşandığın bildirdi.
2020 yılında Türkiye genelinde 3 bin 682 silahlı şiddet olayı basına yansıdı. Bu olaylarda; 2 bin 40 kişi öldü, bir kısmı ağır 3 bin 688 kişi de yaralandı. Hastanelere kaldırılan yaralılardan ne kadarının daha sonrasında vefat ettiği ise bilinmiyor.
Cinayetlerin 3 bin 128’inde ateşli silahlar (bin 303’ü tüfek, bin 825’i tabanca), 554’ünde ise kesici ve delici aletler kullanıldı. Yani cinayetlerin yüzde 85’i ateşli silahlarla işlendi.
Vakıftan yapılan açıklamada, “İnsanlar sokaklarda olmadığı için ‘silahlı şiddet’ azalır, diye düşünmüştük. Ama günü gününe yerel ve ulusal medyada yaptığımız taramanın sonuçları; azalması şöyle dursun 3 bin 623 olayın gerçekleştiği 2019’a göre geçen yıl 59 olayın daha fazla yaşandığını ortaya koydu” değerlendirmesine yer verildi. Bireysel silahlanmanın yol açtığı kayıplara vurgu yapan Umut Vakfı, yetkililere “Bireysel silahlanmayı önleyici yasal düzenlemeler yapın” çağrısında bulundu.
EN ÇOK SİLAHLI ŞİDDET OLAYININ YAŞANDIĞI 10 İL
2020’de en çok olayın yaşandığı ilk 10 il ile ölü ve yaralı sayısı şöyle:
- İstanbul 441 olay, 205 ölü, 478 yaralı,
- Samsun 187 olay, 59 ölü, 163 yaralı,
- Adana 182 olay, 79 ölü, 182 yaralı,
- İzmir 173 olay, 111 ölü, 145 yaralı,
- Bursa 153 olay, 76 ölü, 139 yaralı,
- Konya 139 olay, 84 ölü, 146 yaralı,
- Antalya 137 olay, 74 ölü, 114 yaralı,
- Kocaeli 123 olay, 58 ölü, 93 yaralı,
- Ankara 119 olay, 63 ölü, 94 yaralı,
- Sakarya 106 olay, 48 ölü, 102 yaralı.
BÖLGELERE GÖRE ŞİDDETİN HARİTASI
Umut Vakfı’nın 2015’ten bu yana yaptığı istatistiki çalışmaya göre, 2020 yılı raporunda; son 5 yılda, silahlı şiddetin yüzde 69 arttığı tespit edildi. 2015-2020 kıyaslamasında bazı bölgelerde de ciddi artışlar dikkat çekerken bazı bölgelerde ise olay sayılarında azalmalar görülüyor. En çok artışın yüzde 90’la İç Anadolu Bölgesinde yaşandığı görülürken son 5 yılda Marmara’da yüzde 75, Ege’de yüzde 71 artış dikkat çekiyor.
MARMARA BÖLGESİ
Büyük nüfus yoğunluğuna sahip Marmara Bölgesi 2020’de de Türkiye genelinde en çok suçun işlendiği bölge oldu.
Toplam 958 olayın basına yansıdığı bölgede; 205 kişinin öldüğü, 478 kişinin yaralandığı 441 şiddet olayının basına yansıdığı İstanbul birinci sırada. İstanbul’dan sonra en çok olayın yaşandığı ikinci il; 153 olayla Bursa. Kocaeli 123 olayla ikinci sırada, Sakarya ise 106 olayla dördüncü sırada geliyor. Onları; 44 olayla Tekirdağ, 41 olayla Balıkesir, 17 olayla Edirne, 12 olayla Kırklareli, 10 olayla Bilecik, 8 olayla Çanakkale ve 3 olayla Yalova izledi.
İÇ ANADOLU BÖLGESİ
İç Anadolu’da şiddet olaylarında 2015’e göre ciddi bir sıçrama görülüyor. 2015 yılında bölgeler bazında alttan üçüncü sırada bulunan İç Anadolu Bölgesi 2020 yılında yaşanan şiddet olaylarıyla Marmara’dan sonra en çok şiddetin yaşandığı bölge oldu.
2015 yılında 283 silahlı şiddetin basına yansıdığı İç Anadolu Bölgesi’nde 2020 yılında 539 olay basına yansıdı. Yani bölgede silahlı şiddet yüzde 90 oranında arttı.
Bölgede; Konya’dan 139, Ankara’dan 119, Kayseri’den 70, Aksaray’dan 53, Eskişehir’den 35, Niğde ve Karaman’dan 31’er, Sivas’tan 18, Nevşehir’den 15, Kırıkkale’den 13, Çankırı’dan 7, Kırşehir ve Yozgat’tan da 4’er olay basına yansıdı.
EGE BÖLGESİ
Ege Bölgesi’nde şiddet olaylarında son 5 yıldaki artış ise yüzde 71 oldu. Geçen yıl İzmir’de 173 olay yaşanırken, Aydın 96 olayla ikinci, Manisa 64 olayla üçüncü sırada… Bölgede diğer iller de durum ise şöyle:
“Denizli: 58, Muğla: 43, Afyon: 38, Kütahya: 36, Uşak: 18.”
AKDENİZ BÖLGESİ
Akdeniz Bölgesi’nde geçen yıl 513 silahlı şiddet olayı basına yansıdı… 2019’da Antalya, bu bölgedeki en çok olayın yaşandığı kent olmuştu. Ancak bu yıl Adana 182 olayla birinci sırada. Onu Antalya 137 silahlı şiddet olayıyla izliyor. Ayrıca Kahramanmaraş’ta da şiddet olaylarında 2020’de ciddi artış gözleniyor. Kentte 61 silahlı şiddet basına yansırken Kahramanmaraş’ı 53 olayla Mersin, 27 olayla Hatay ve 26 olayla Osmaniye izliyor. Bu illerde de olay sayılarında bir önceki yıla göre artışlar dikkat çekiyor. Bölgede Isparta’da 15, Burdur’da da 12 olay yaşandı.
KARADENİZ BÖLGESİ
Silahlı şiddette bölgenin değişmez lideri Samsun oldu. Samsun’da 187 olay basına yansıdı. Ancak bölgede bazı kentlerde olay sayılarının düştüğü, daha önce az olayların yaşandığı bazı kentlerde ise 2020’de olay sayılarının artması dikkat çekti. Karadeniz bölgesinde son 5 yılda yüzde 62’lik artış dikkat çekerken 2020’de iller bazında yaşanan olay sayıları şöyle:
“Çorum 62, Zonguldak 48, Trabzon 36, Ordu 31, Düzce 27, Kastamonu 24, Tokat 15, Rize 15, Sinop 11, Giresun 10, Karabük 9, Gümüşhane 8, Bartın 6, Amasya 4, Bolu 3, Bayburt 2, Artvin 1…”
GÜNEYDOGU ANADOLU
Bölgede olay sayısında azalış olsa da mağdur sayısında artış gözlendi. 2020 yılında 433 olay meydana gelirken bu olaylarda 261 kişi öldü, bir kısmı ağır 668 kişi de hastanelere kaldırıldı.
Bölgede 55 ölümlü, 204 yaralamalı 99 olayla Diyarbakır birinci, 59 ölümlü, 215 yaralamalı 92 olayla Şanlıurfa ikinci, 57 ölümlü, 81 yaralamalı 86 olayla da Gaziantep üçüncü en çok olayın yaşandığı il.
Bölgede 2020’de Adıyaman, Mardin ve Batman’da da olay sayılarında artış görülüyor. Batman’da 52, Mardin’de 35, Adıyaman’da 34, Kilis’te 18, Siirt’te 11, Şırnak’ta ise 6 silahlı şiddet olayı yaşandı…
DOĞU ANADOLU BÖLGESİ
Bölgede; Malatya’da 87, Elazığ’da 28, Kars’ta 22, Van’da 17, Erzurum ve Iğdır’da 12’şer, Ağrı’da 10, Erzincan’da 7, Hakkari’de ve Tunceli’de 4’er, Bitlis, Muş ve Ardahan’da 3’er, Bingöl’de 2 olay yaşandı…
