Uluslararası Af Örgütü 30 Ekim 2019’da yayımladığı Acil Eylem ile ODTÜ LGBTİ+ Onur Yürüyüşü’ne katıldıkları gerekçesiyle yargılanan 18 öğrenci ve bir akademisyene yönelik suçlamaların düşürülmesi için imza kampanyası başlattı.

Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden (ODTÜ) 18 öğrenci ve bir akademisyen, 10 Mayıs’ta kampüste düzenlenen LGBTİ+ Onur Yürüyüşü’ne katıldıkları iddiasıyla suçlamalarla karşı karşıya. Davanın ilk duruşması 12 Kasım’da görülecek. Acil Eylem metninde öğrencilerin ifade özgürlüğü ve barışçıl toplanma haklarını kullandıklarını vurgulayan Uluslararası Af Örgütü, Adalet Bakanlığı’na yönelik hazırlanan dilekçede aşağıdaki ifadelere yer verdi:

“Size, ODTÜ’lü 18 öğrenci ve bir akademisyene 10 Mayıs 2019’daki Onur Yürüyüşü’ne katıldıkları iddiasıyla yöneltilen suçlamaları düşürmeniz çağrısında bulunuyorum. Hiç kimse ifade özgürlüğü ve barışçıl toplanma haklarını kullandığı için yargılanmamalıdır.”

Kampanyanın çağrı metni şöyle:

"Ankara Valiliği 18 Kasım 2017’de o tarihte Türkiye’de geçerli olan olağanüstü hal döneminde valiliğe tanınan olağanüstü yetkileri kullanarak Ankara’daki kamuya açık tüm LGBTİ+ etkinlikleri yasaklamıştı. Valilik, bu kararını, benzeri etkinliklerin “düşmanlığı” körükleyebileceği veya “belirli toplumsal hassasiyetler nedeniyle toplumun bazı kesimlerinde olumsuz tepkilere neden olabileceği” gibi muğlak gerekçelere dayandırmıştı.

Ankara Valiliği, olağanüstü hal döneminin Temmuz 2018’de sona ermesinden sonra buna benzer yeni bir yasaklama kararını da 3 Ekim 2018’de aldı. Ankara merkezli LGBTİ+ örgütleri, KAOS GL ve Pembe Hayat, olağanüstü hal döneminde verilen genel yasak kararının ifade, toplanma ve örgütlenme özgürlüğü haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle ayrı ayrı yasağa karşı yasal mücadele başlattı. Bunun üzerine yasak, 19 Nisan 2019’da, bu yasağın olağanüstü hal dönemi hukuku gereğince bile anayasaya aykırı olduğuna hükmeden bölge idare mahkemesi tarafından kaldırıldı. Ancak ODTÜ yönetimi, Ankara Valiliği’nin 3 Ekim 2018 tarihindeki ikinci yasaklama kararına göre hareket etti ve bunun sonucunda polis 10 Mayıs 2019’daki ODTÜ Onur Yürüyüşü’ne müdahale etti.

Kaos GL’nin Ankara Valiliği tarafından getirilen ikinci yasaklama kararına karşı açtığı dava idari mahkemede sürüyor. Varsayıma dayalı tehlikeler, barışçıl bir toplanmayı yasaklamak için meşru gerekçeler olamaz. Gereklilik ve orantılılık ilkeleri gereğince ilgili tüm koşullar, korunmak istenen hususlara yönelik olası etkiler ve tehlikenin gerçekleşme olasılığı incelenmeli, daha az kısıtlayıcı bir tedbirin yeterli olup olmayacağı değerlendirilmelidir.

Kamu düzenini sağlamak ve barışçıl toplanma hakkının kullanılmasını kolaylaştırmak, kolluk görevlileri de dahil olmak üzere devletin yükümlüğündedir. 18 ODTÜ öğrencisi ve bir akademisyen, 2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmekle suçlanıyor. Sınırlandırıcı niteliği ve keyfi şekilde uygulanması nedeniyle bu yasa şimdiye kadar birçok kez Türkiye’de barışçıl toplanma hakkını engellemek için kullanıldı.

Devletler, barışçıl toplanma hakkının kullanılmasını yasalarda ve uygulamada bilfiil kolaylaştırmakla yükümlüdür. Türkiye yasalarında da olduğu gibi, barışçıl toplanma hakkının kullanılması, hükümet yetkililerinin iznine tabi değildir. Bu hak, uluslararası hukuk ve Türkiye’nin imzaladığı sözleşmelerde belirlenen standartlar gereğince de koruma altındadır. Bir toplanmayı dağıtma kararı, gereklilik ve orantılılık ilkelerinin gerektirdiği gibi ancak son çare olarak ve dikkatli bir biçimde verilmelidir."

(T24)