İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Raylı Sistem Daire Başkanlığı tarafından inşaat çalışmaları 2016 yılında başlatılan ve daha sonra durma noktasına gelen Eminönü-Alibeyköy Tramvay Hattı’nda, yeni dönemde finansman sorunları çözülerek yapım süreci hızlandırılmıştı. Hattın, Cibali-Alibeyköy bölümündeki çalışmalarda sona gelindi. İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, 1 Ocak 2021’de hizmete alınacak hatta yapılan test sürüşüne katıldı. İmamoğlu, test sürüşü öncesinde, kurmaylarıyla birlikte Alibeyköy Durağı’ndaki Kontrol Merkezi’ni ziyaret etti. Raylı Sistemler Daire Başkanı Pelin Alpkökin ve Metro A.Ş. Genel Müdürü Özgür Soy’dan bilgiler alan İmamoğlu’na, Eyüpsultan Belediye Başkanı Deniz Köken de eşlik etti.
"Peyzaj için yarışma projeleri bitti"
İmamoğlu, Köken ve beraberlerindeki heyet, daha sonra, Haliç kıyısını boydan boya kat edecek olan hattına geçti. Alibeyköy Durağı’ndan tramvaya binen İmamoğlu, hatla ilgili değerlendirmelerini de Haliç manzarası eşliğinde trenin içinde yaptı. Haliç’i kucaklayan tarihi bir hattı faaliyete geçireceklerinin altını çizen İmamoğlu, “Ciddi bir çalışma yapıldı. Özellikle, -1,3 kilometreydi yanlış hatırlamıyorsam- yeniden söküp yapmak zorunda kaldığımız bölümü vardı, Balat – Ayvansaray bölümünde. Ve orada ciddi bir kazık çakma işlemi yaptık. Şu anda şükürler olsun sağlıklı bir biçimde sonuna geldik. Tabii şimdilik Unkapanı Köprüsü’nden itibaren hizmet edecek. Daha sonra biz, bunu Sirkeci’ye doğru bağlayacağız. Orada, Sirkeci’den Alibeyköy’e kadar devam eden sıkı da bir peyzaj çalışmamız da var. Burada ciddi bir alanın yarışma projeleri bitti, sonuçlandı. Dört aşamalı yapıldı. Bu dört aşamalı sunumu da dün aldım. Çok keyifli” dedi.
"2021 için hedef koyduk tümünü bitirme konusunda"
“Esas burada konu sadece bir tramvay değil, sadece insan taşımak değil, aynı zamanda Haliç’in kıyısının da uzun yıllardır beklediği peyzajı düzenlemeyi yapmak söz konusu” diyen İmamoğlu, şöyle devam etti:
“2021 için hedef koyduk tümünü bitirme konusunda. Ciddi bir yatırımla milyonlarca İstanbulluyu, İstanbullunun gelip tarihi dokusundan keyif aldığı, tabii, çevreye duyarlı, çevreye hassas biçimde uygulamalarla böyle bir süreci başlatmış olacağız. Bu, özellikle iki metro ve metrobüs hattımızda buluşan da bir tramvayımız. Dolayısıyla hem Yenikapı’dan Taksim’e, Mahmutbey – Mecidiyeköy hattından bizlere çok fayda verecek bir buluşma sağlıyor tramvay. Aynı zamanda metrobüs ile de buluşuyor. Bu yönü ile de kıymetli. Alibeyköy’den Eminönü’ne kadar şöyle de bir faydası da var: Haliç, biliyorsunuz müzeleri ile de çok gelişiyor. Bu noktada da Haliç’le karşı karşıya çok daha kapsayıcı bir şehir hatlarının turistik amaçlı geçişlerini sağlayacağız. Malum, etkinlerin de olduğu Haliç Kongre Merkezi de var, Koç Müzesi de var, inşallah diğer çalışmalar da sonuçlandığında aynı zamanda sıkı bir turistik destinasyon da olacak.”
"Metro yatırımları önceliğimiz"
Söz konusu tramvay hattının, Mahmutbey – Mecidiyeköy Metrosu ile Alibeyköy Durağı’nda bağlantısı bulunduğu bilgisini paylaşan İmamoğlu, her iki projede emeği geçen bütün kişi, kurum ve kuruluşlara teşekkürlerini iletti. Bundan sonra da metro yatırımlarının öncelikleri olacağını vurgulayan İmamoğlu, hiçbir işin yarım kalmasını istemediklerinin altını çizdi. Durmuş olan bütün yatırımları hayata geçirmek amacında olduklarına dikkat çeken İmamoğlu, söz konusu hatlarla ilgili şu bilgileri paylaştı:
“Mesela çok heyecan duyduğum hatlardan birisi, Dudullu – Bostancı hatttı. Yine Çekmeköy – Sancaktepe –ki yine orda Şehir Hastanesi ile buluşuyor- ardından Sultanbeyli devamı gibi hatlar çok çok önemli. Hızray meselesi, bizim 2021’de önemli bir konumuz. Yani Sabiha Gökçen’i Halkalı’ya bağlayacak. 55 dakikada şehrin bir ucundan diğer ucuna ulaşılacak. Ayrıca arkadaşlarım, çok ekonomik bir çalışma yürütüyor. Projenin içerisinde mevcut istasyonlardan faydalanarak, yani 12 istasyonla expres bir geçişle şehrin batısına, doğusuna çok hızlı bir geçişle bağlayan bir hat olacak. Yine bizim 2021 de inşallah bir başka ihaleye hazır edeceğimiz konu da İncirli – Beylikdüzü hattı. İstanbul’un batısı çok mağdur raylı sistem açısından. İncirli – Beylükdüzü hattı deyince, içine Küçükçekmece, Sefaköy, Avcılar, Esenyurt ve hatta Büyükçekmece’yi alan bir hat. Tüm bu raylı sistem İstanbul’un çağdaş bir raylı sisteme kavuşması ve de güzel bir çevreyle buluşarak kavuşması, İstanbul’un gelecek vizyonu açısından büyük bir tamamlama organizasyonu gibi bir çalışma. İnşallah Allah, tamamına erdirsin.”
"Metrolarda internet kullanımı ile ilgili girişimlerimiz sürüyor"
İmamoğlu, metrolarda internet kullanımıyla ilgili soruya ise “Raylı sistemlerde internet kullanımı ile ilgili girişimlerimiz sürüyor. Bu konuda İçişleri Bakanlığı’mızdan izin talebimiz devam ediyor. Hatta sürücüsüz hatlarda bunu kullanmayla ilgili bir engelimizin olmadığı yönünde görüşlerimiz var. Daha doğrusu işin yönetmeliği buna cevaz veriyor bunu yasaklayan mantıkta. Özellikle Mecidiyeköy-Mahmutbey Hattında başlamak istediğimizi bildirdik. Şu an inceleniyor. İnşallah bunu hallederiz de bir an önce metro hatlarında da internet erişimini vatandaşlara sunarız” yanıtını verdi. Feshane Durağı’nda trenden inen her iki Başkan, bu noktadan Balat Durağı’na kadar yürüyerek, hattın kalan kısmında incelemelerde bulundu.
Hattın öyküsü
İBB Raylı Sistem Daire Başkanlığı tarafından inşaat çalışmaları 2016 yılında başlayan ve daha sonra durma noktasına gelen Eminönü-Alibeyköy Tramvay Hattı’nda, yeni dönemde finansman sorunları çözülerek yapım süreci hızlandırılmıştı. Ancak, hattın inşaatında önemli bir teknik problemle karşılaşıldı. Raylı sistemin Ekim 2018’de tamamlanan 1,3 kilometrelik kısmının, mevcut temel ve ray seviyesinin altında kalan zemin bölgelerinde, tramvay işletmesini aksatacak düzeyde kazıklı sistem üzerine oturmayan düşey oturma, çökme ve kayma sorunu yaşandığı belirlendi.
Haliç'in zemini dikkate alınmamış
İBB mühendisleri ile Sakarya Üniversitesi’nce görevlendirilen uzman akademisyenler tarafından, sahada ölçüm ve incelemeler yapıldı. İnceleme sonucunda, tramvay hattı üst yapısının tasarımı aşamasında, Haliç’e özgü kritik zemin koşullarının göz önüne alınmadığı, proje aşamasında zemin etüdü ve saha incelemesinin yeterli düzeyde yapılmadığı belirlendi. Bu düzensiz ve 1,5 yıldır devam eden zemin hareketinin, problemin ilave tedbirlerle çözülmesini kısıtladığı ve tramvayın işletme güvenliği için büyük riskler içerdiği görüldü. Yapılan teknik değerlendirmeler sonucunda, zemin hareketinin zamanla daha da artacağı öngörüldü. Bu nedenle, hattın kazıklı sistem üzerine oturmayan 1,3 kilometrelik temel bölümünün, kırılarak yeniden yapılmasının en uygun çözüm olacağı tespit edildi. Bu kapsamda, sahada imalatı 2018 yılında tamamlanmış Balat-Ayvansaray arasında tramvay üst yapı ray sökümü ve betonarme kırım işlerine, geçtiğimiz Nisan ayında başlandı ve kısa sürede tamamlandı.
