CHP’Lİ AYLİN YAMAN; AİLE VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞI
BÜTÇESİ’NDE, YAŞLI, ENGELLİ VE YOKSUL VATANDAŞLARIMIZA YER
YOK!
CHP’Lİ AYLİN YAMAN; AİLE VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞI SINIFTA
KALDI!
TBMM Genel Kurulu’nda Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 2025 Yılı Bütçesi üzerine
söz alan Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu üyesi ve Cumhuriyet Halk Partisi
Ankara Milletvekili Dr. Aylin Yaman; konuşmasına “öncelikle, merkezi bütçenin sadece
%2,76’sını alan bu bütçenin, mutlak değer olarak yetersizliğin ötesinde, bütçe disiplininden
uzak, hedefleri ölçülebilir ve özenli olmayan yapısı nedeniyle, güven vermeyen bir bütçe
olduğunu belirtmeliyim” sözleriyle başladı.
9 milyona yaklaşan 65 yaş üstü vatandaşımızın, %36’sının yani 3 milyon 140 bin
vatandaşımızın, gerçek bakım ihtiyacı olan 75 yaş ve üstü grup olduğunun altını çizen CHP’li
Yaman, “Ayrıca 1,5 milyon hanede 65 yaş üstü yaşlımız tek başına yaşamaktadır ve bu
grubun %75’i, güvencesizlik nedeniyle yoksullaşarak yaşlanan kadınlardır. Şu anda yaşlı
bakım merkezlerinden hizmet alan sadece 14.800 yaşlımız olduğunu düşünürsek eğer, sadece
tek başına yaşayan 1,5 milyonluk yaşlımıza oranladığımızda bile, ki sadece tek yaşayanların
ihtiyacı yoktur, %1’ine bile hizmet verilmemektedir” dedi.
AİLE BAKANLIĞI, 2025 YILI İÇİN YALNIZCA 50 YAŞLIYA DAHA BAKIM
HİZMETİ SUNMAYI HEDEFLİYOR.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın, 2025 yılı için yalnızca 50 yaşlıya daha bakım hizmeti
sunmayı hedeflediğini vurgulayan CHP’li Yaman, “Türkiye'de toplamda 461 yaşlı bakım
merkezi bulunmakta olup, bu merkezlerin yaklaşık %60'ı özel sektörde faaliyet
göstermektedir. Ancak, özel merkezlerin aylık ortalama ücreti 40 bin TL'yi bulurken, 4
milyon emekli yalnızca 12.500 TL ile geçinmeye çalışıyor. Bu durumda, yaşlı bakım
hizmetlerinden bu emeklilerin faydalanması beklenemezken, 4.180 TL yaşlılık aylığı alanların
hizmet alması ise neredeyse imkansız hale geliyor” dedi.
Yerinde yaşlanmayı savunsak da, hastalık yükü fazla olan yaşlılar için bakım merkezlerine
duyulan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır uyarısını yenileyen CHP’li Yaman, “öte yandan,
evde bakım hizmetleri son derece yetersizken, palyatif bakım sistemi neredeyse yok denecek
kadar etkisizdir. Zaten bu iki sistem de insan emek gücüne dayanır ama bu iktidar, asla insana
yatırım yapmamaktadır. Sosyal hizmet uzmanları, evde bakım ve yaşlı bakım teknikerleri,
fizyoterapistler ve psikologlar gibi sağlık ve bakım alanında görev alacak uzmanlar, yıllardır
atama bekliyor” dedi.
Temel hedefleri arasında, Bakım Güvence Sistemi'nin insan kaynağına yatırım yapılarak
derhal hayata geçirilmesinin öncelikli olduğunu belirten CHP’li Yaman, “ayrıca, 65 yaş ve
üzerindeki 1 milyon 177 bin okuma yazma bilmeyen vatandaşın bir an önce okuma yazma
öğrenmesi sağlanmalıdır. Bunun yanı sıra, 65 yaş ve üzerindeki bireylerin %28'ini obezdir ve
kadınlarda bu oran %36'ya kadar çıkmaktadır. Obezite, sosyal hayattan kopmaya yol açan,
hareket kısıtlılığı ve hastalık yüküyle ciddi sağlık sorunlarını beraberinde getiren bir problem
olarak öne çıkmaktadır” uyarısında bulundu.
KADINLAR, ENGELLİLİKTE DE DAHA DEZAVANTAJLI!
Engelli nüfusuna bakıldığında, Türkiye’de yaklaşık 10 milyon engelli bireyin olduğu tahmin
ediliyor değerlendirmesinde bulunan CHP’li Yaman, “ancak bu grubun yalnızca %20’si
istihdamda yer almakta ve istihdamdaki engelli bireylerin sadece %20’si kadındır.
Unutulmamalıdır ki, engellilik durumu kadınlar arasında daha yaygın bir durumdur. %70 ve
üzeri engellilik oranına sahip bireyler için belirlenen Engelli Aylığı ise sadece 5.007 TL olup,
tüm engellilerin yalnızca %3,5’u bu aylığı alabiliyor. Bu durum, engelli bireylerin ekonomik
açıdan büyük zorluklarla karşı karşıya kaldığını göstermektedir” dedi.
Yıllardır değişmeyen resmi rehabilitasyon merkezi sayısı sadece 106 iken, özel rehabilitasyon
merkezi sayısı bunun üç katı kadardır diyen CHP’li Yaman, “2023 yılında 106 olan bu sayıya
2024 ve 2025 yıllarında da aynı hedef konmuş durumda, yani 106 merkez. Bu durum, artık
yeni rehabilitasyon merkezi açılmadığını ve mevcut sayının sabit kaldığını gösteriyor. Ayrıca,
kendi işlerini kurmak isteyenler için verilen destek yıllar içinde sadece 440 TL olarak devam
etmekte, yani hibe desteği neredeyse yok denecek kadar az. Bu koşullar, rehabilitasyon
alanındaki eksiklikleri ve zorlukları daha da derinleştiriyor” dedi.
YENİ DÜZENLEME İLE ENGELLİLER İÇİN EMEKLİLİK ŞARTLARI
ZORLAŞACAKTIR
Her geçen gün, engellilerin sosyal yaşama katılımı daha da zorlaştığını belirten CHP’li
Yaman, “araç kullanımından, ÖTV muafiyetine kadar pek çok alanda karşılaştıkları zorluklar
artarken, gelmekte olan torba yasa ile 2008 yılı Ekim ayından önce sigortalı olan engelliler
için, vergi indirimine esas engellilik derecelerine göre yaş şartı aranmaksızın emeklilik imkanı
sağlanıyordu. Ancak, yeni düzenleme ile SGK tarafından yapılacak "çalışma gücü kaybı
oranı"na göre emeklilik süreci belirlenecek ve engelliler için emeklilik şartları zorlaşacaktır”
uyarısında bulundu.
AİLE VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞI SINIFTA KALDI
Son olarak, ekonomik özgürlüklerini sağlamakta yetersiz kalan ve kırılgan gruplara merkezi
bütçeden yeterli pay ayırmayan, bütçe disiplini olmayan Aile Bakanlığının, sınıfta kaldığını
belirten CHP’li Yaman, “sosyal yardımlar konusunda, 2023 yılı için hane başı ortalama sosyal
yardım tutarının 2.192 TL’den, 2024 yılı için 2.280 TL’ye çıktığı duyurulurken, dolar bazında
bakıldığında ise yardım miktarının 75$’dan 65$’a düştüğü görülmektedir. Bu düşüş, tabloya
yansıyan bir gerçeği ortaya koymaktadır. 2023 Sayıştay Raporu ise önemli bir uyarı
yapmaktadır. Rapor, Sosyal Yardımlaşma Vakıflarının İŞKUR’a yeterli yönlendirme
yapmadığını, yapılan yönlendirmelerin ise işe yerleştirilmediğini belirterek, yardım alan
kişilerin muhtaç durumdan kurtulamadığını vurgulamaktadır” dedi.
