Corona Virüs ile mücadele kapsamında 23 Mart 2020 itibariyle uzaktan eğitime geçilmesiyle birlikte ülke gündemine oturan Eğitim Bilişim Ağı’nda (EBA) yaşanan aksaklıklar birçok soruyu da beraberinde getirdi. Fatih Projesi ile hayatımıza giren EBA’nın bugüne kadar verimli kullanılmadığını ve bugün yaşanan sıkıntıların tesadüf olmadığını belirten CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Onursal Adıgüzel, EBA’ya ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bugün Yaşadığımız Sıkıntılar Tesadüf Değil”
Eğitimde FATİH projesi kapsamında alt yapı içerik hizmetleri EBA (Eğitim Bilişim Ağı) tarafından sunulmuştur. FATİH projesi kapsamında akıllı tahta ve tabletlerin dağıtılması beraberinde içerik sorununu getirmiştir. Eğitim planlaması yapılırken hedeflerin ortaya konması, buna uygun içeriklerin belirlenmesi, içeriklerin doğru araçlarla ve yöntemlerle etkili biçimde aktarılması ve değerlendirme aşamaları mutlaka ortaya konmalıdır. Aksi takdirde sistematik olmayan ve bu nedenle ölçme, değerlendirme ve düzeltme aşamalarının olmadığı bir durum ortaya çıkar ve bu da eğitimin verimsiz ve başarısız olmasına neden olur. FATİH projesinde bir anlamda eğitim planlaması olmamıştır. Hedef ve içerik belirlenmeden içeriğin aktarılacağı araçların temini yapılmış ve ardından içerik sağlamak amacıyla YEĞİTEK tarafından EBA ortaya konmuştur. EBA web sitesi ilk kez 2012 yılında EBA test sürümüyle yayınlanmış ve amacı ‘okulda, evde, kısacası ihtiyaç duyulan her yerde bilgi teknolojileri araçlarını kullanarak etkili materyal kullanımını destekleyip teknolojinin eğitime entegrasyonunu sağlayarak, sınıf seviyelerine uygun, güvenilir ve doğru e-içerikler sunmak’ olarak açıklanmıştır.
“EBA 2015 Yılına Kadar Verimli Kullanılamadı”
2012 yılından 2015 yılına kadar geçen süre içerisinde içeriğin plansız biçimde oluşturulması nedeniyle EBA öğrenci ve öğretmenler tarafından çok verimli biçimde kullanılamamıştır. Bu nedenle 2015 yılından itibaren EBA sitesi çeşitli aralıklarla güncellenmiştir. 2019 yılı itibariyle EBA’nın öğretmen ve öğrenciler tarafından kullanımına ilişkin birçok araştırma yapılmıştır. Bu araştırmalar öğrencilerin genel olarak EBA’daki bazı içeriklerin eğlenceli ve ilgi çekici olduğunu ancak sınavlara hazırlıkta ve ders konularının öğretimine ilişkin yetersiz ve sıkıcı yönünde olduğunu ortaya koymuştur. Bazı çalışmalarda EBA’daki içeriklerin belirtilen sınıf düzeyine uygun olmadığı, müfredatla uyumlu olmadığı şeklinde yorumlar yapılmıştır. YEĞİTEK tarafından 2017 yılında yayınlanan “EBA Kullanılabilirlik Düzeyinin Ölçülmesi” raporunda görüşü alınan öğretmenler “Branşımla ilgili kaynak sayısı yetersiz. F klavyenin kullanımı zor. Sınıflarda internet bağlantısı yok” gibi çeşitli sorunlarını dile getirmiştir. Ayrıca birçok çalışmada EBA içeriklerinin öğrenme alanlarını karşılamada yetersiz olduğu, kullanılabilirlik sorunlarının olduğu belirlenmiştir. YEĞİTEK (2018) tarafından ise öğrencilere göre EBA portalının kullanım düzeyi araştırılmış ve çalışmaya katılan öğrenciler EBA’da aranan içeriğe ulaşmanın fazla vakit aldığını, bu nedenle içeriklerin daha kolay erişilebilir şekilde sınıflandırılması gerektiğini söylemişlerdir. Tüm bu araştırmalar EBA’nın içerik düzenleme açısından sürekli iyileştirmeye ihtiyaç duyduğunu göstermiştir.
“Öğretmenlerin Şikayetleri Dikkate Alınmadı”
Özellikle EBA’ya ilişkin öğretmenlerin şikayet ve önerilerinin dikkate alınmadığı çeşitli anket çalışmalarında ortaya konmuştur. Örneğin, bizim parti olarak da yaptığımız anket çalışmalarında öğretmenler, interaktif içeriklerin bir ihtiyaç olduğunu ve EBA’nın bu nedenle önemli bir kaynak olarak geliştirilmesi gerektiğini ve bu konuda “geç kalındığını” belirtmiştir. Öğretmenler, özellikle EBA’nın dağınık bir yapısı olduğunu, içerik bulma ve kullanma noktasında yaşadıkları sıkıntıları dile getirmiştir.
“İçerik Geliştirmeye Önem Verilmedi”
Sayın Bakan’ın da yaptığı açıklamada belirttiği üzere, Türkiye’nin eğitim sistemi böylesi bir krize hazır değildi ve bütün hazırlıklar son dakikaya bırakıldı. Bu süreçte Sayın Bakan’ın niyetini sorgulamak gibi bir amacımız olamaz. Ancak Sayın Bakan’ın bu noktada kamuoyuna açıklaması gereken husus, bugüne kadar içerik geliştirmeye neden önem verilmediği, bu işin son dakikaya bırakıldığı konusudur. 10 yıldır geliştirilen bir projenin parçası olan EBA’nın içeriklerinin son dakikada hazırlandığının ifade edilmesi kabul edilir bir mazeret değildir. Harcanan, israf edilen milyarlarca liralık kamu kaynağına rağmen büyük bir başarısızlık tablosu ortaya koyan Fatih Projesi’nden hiç mi ders alınmamıştır?
