CHP’li Sarıbal’dan çay alım fiyatlarına tepki!

‘Açıklanan yaş çay fiyatı üreticimizin kayıplarını karşılamıyor!’

*CHP Bursa Milletvekili ve Parti Meclisi Üyesi Orhan Sarıbal, hükümetin destekleme primi dahil kilosunu 190 kuruş olarak açıkladığı yaş çay fiyatının üreticinin geçmiş yıllardaki kayıplarını karşılamaktan uzak olduğunu söyledi.

GERÇEK MUHABİR-ANKARA-ÖZEL Yaş çay alım fiyatlarına CHP’nin Ziraat Mühendisi Milletvekili Orhan Sarıbal’dan tepki geldi. Konuyu yaptığı açıklama ile değerlendiren Bursa Milletvekili Sarıbal, Türkiye’nin dünyada üzerine kar yağan ve bitki zararlısı barındırmayan çay üreten tek ülke olduğunu hatırlatarak konunun önemine dikkat çekti. “Türkiye 1 milyon tonun üzerindeki üretimiyle dünya yaş çay üretiminde 8. sırada, kuru çay üretiminde ise 6. sırada yer alıyor” diyen Sarıbal, “Doğu Karadeniz Bölgesinde 202 bin üreticimiz 762 bin dekar alanda çay tarımı yapıyor. Yani çayda ortalama işletme büyüklüğü üretici başına 4 dekardan bile küçüktür. Üreticilerimizin yaklaşık yüzde 30’unun çaylıkları ise 2 dekarın altındadır” şeklinde konuştu.

KOTA 450'DEN 400 KG DÜŞÜRÜLDÜ

2016 yılı yaş çay alım ve işleme sezonunun 2 Mayıs’ta açıldığını söyleyen Sarıbal, bu süreçte çay alım fiyatının açıklanmadığını hatırlattı. “Üreticiler her yıl olduğu gibi fiyatını bilmeden çaylarını hasat etmeye başladılar” diyen Sarıbal, “Bu arada ÇAYKUR birinci alım dönemi için geçen yıl dekar başına 450 kg olan kotayı 400 kiloya düşürdü. Üreticiden bir dekar alandan günlük satın alınacak yaş miktarı (kontenjan) ise çay işleme fabrikalarının yoğunluğuna göre 10 kiloya kadar düşürülüyor” diye konuştu.

Üreticinin özel sektörün kucağına itildiğini vurgulayan Sarıbal, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Yaş çayın toplandıktan sonra bekletilebilen bir ürün olmaması nedeniyle kontenjan uygulaması üreticiyi özel sektörün kucağına itmektedir. Özel sektör ise örgütsüz üreticiye istediği fiyatları dayatmaktadır. Özel sektör; yaş çayı ya parasını bir yıl sonra ödemek üzere, ya açıklanan fiyatın çok altında (135- 145 kuruşa), veya teslim edilen yaş çayın üçte biri oranında kuru çay vermek şeklinde satın almaktadır.”

BU FİYAT ÜRETİCİNİN KAYIPLARINI KARŞILAMAZ

“Yaş çayda 5 yıldır artırılmayan destekleme primi 5 Mayısta yayımlanan kararname ile üreticiyle alay eder gibi kilogramda 1 kuruş artırılarak 12 kuruştan 13 kuruşa çıkarıldı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik çay alım sezonunun açılmasından 15 gün geçtikten sonra, 16 Mayıs tarihinde geçen yıl destekleme primi dahil kilosu 170 kuruş olan yaş çay fiyatını 190 kuruş olarak açıkladı. Bu fiyatın sadece enflasyon oranı dikkate alınarak tespit edildiği anlaşılmaktadır ve üreticilerimizin önceki yıllardaki kayıplarını karşılamaktan uzaktır.

Çay konusundaki sorunların çözümü için reçeteyi de sunan Sarıbal, “Çay fiyatı tespit edilirken kesinlikle üreticilerimizin geçim düzeyi ve çayın maliyeti dikkate alınmalıdır” dedi. Açıklanan alım fiyatına özel sektörün de uyması için gerekli önlemlerin alınmasının da önemli olduğunun altını çizen Sarıbal, şöyle devam etti:

DÜŞÜK FİYATA MECBUR ETMEYİN

“ÇAYKUR’un çay işleme kapasitesinin tümünü kullanması sağlanmalı; üreticiyi çok düşük fiyatlarla özel sektöre çay vermek zorunda bırakan kota ve kontenjan uygulamalarına son verilmelidir. Yaş çay üreticileri günü kurtarma çabasından vazgeçmeli, dünya piyasalarında satılabilecek, standartlara uygun çay yetiştirmeli ve hasat etmelidir.”

EMEKÇİ KURTLAR SOFRASINA ATILIYOR

“Taslak Çay Kanunu, sektörü tümüyle uluslararası sermayeye açmayı; yaş çay fiyatı ve işçi ücretlerinin borsada rekabet koşullarında belirlenmesini amaçlamaktadır. Çay emekçilerini kurtlar sofrasına atacak bu anlayıştan vazgeçilmelidir.  Yaş çay üreticilerini ÇAYKUR’un ve şirketlerin keyfi uygulamalarına karşı koruyacak ve toplu pazarlık yapabilecek şekilde örgütlenmeleri yasal güvence altına alınmalıdır.”