Türkiye ile Katar arasında "Büyük Çaplı Organizasyonların Yerine Getirilmesinde İş Birliği" konulu niyet mektubu; 31 Ekim 2019 tarihinde, İçişleri Bakan Yardımcısı Muhterem İnce ile Katar Teslim ve Teberru Yüksek Kurulu Güvenlik Komitesi Tuğgeneral İbrahim Khalil Al Mohannadi arasında imzalandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Niyet Mektubu'nun onaylanması için 7 Ocak 2020'de Meclis'e sunuldu. Meclis Başkanı Mustafa Şentop, Niyet Mektubu'nun onaylanmasının uygun bulunduğuna dair kanun teklifini 17 Ocak 2020 tarihinde sundu.
Niyet Mektubu'nun Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi, dün, AKP İstanbul Milletvekili Akif Çağatay Kılıç'ın başkanlığındaki Meclis Dışişleri Komisyonu'nda görüşülerek, kabul edildi.
"SUÇ VE TERÖRLE MÜCADELE TEDBİRLERİNİN ALINMASINDA İŞ BİRLİĞİ"
Komisyon toplantısında, Dışişleri Bakan Yardımcısı Yavuz Selim Kıran, niyet mektubunun; 2022 Dünya Kupası hazırlıklarında güvenlik alanındaki iş birliğini güçlendirme amacıyla imzalandığını söyledi. Kıran, "Hedefimiz, her iki ülkenin ev sahipliği yaptığı büyük çaplı uluslararası organizasyonlarında güvenlik iş birliğimize dair hukuki bir çerçeve oluşturmak. Böylece, büyük çaplı organizasyonlar gerçekleştirilirken suç ve terörle mücadele tedbirlerinin alınmasında iş birliği yapılacak" dedi. Dışişleri Bakan Yardımcısı Kıran, şöyle konuştu:
"EĞİTİM VE TATBİKATLAR DÜZENLENMESİ…"
"Bu bağlamda öncelikle 2022 Dünya kupası hazırlıklarında Katar tarafının talebi doğrultusunda bilgi ve tecrübe paylaşımı gerçekleştireceğiz. Karşılıklı ziyaretler yapılması, kurs, eğitim ve tatbikatlar düzenlenmesini de bu kapsamda görüyoruz. Böylece, güvenlik alanındaki iş birliğimizin derinleştirilmesi ve somut konuları kapsayacak şekilde geliştirilmesi mümkün olacak. Bu çalışmaların, siyasi ve ekonomik ilişkilerimizin ilerlemesine de olumlu katkıları olacağına inanıyoruz."
“SAHA ÇALIŞMALARINA KATILIM”
İçişleri Bakanlığı Dış İlişkiler Daire Başkan Yardımcısı Burhan Bahadır İçmegiz ise niyet mektubunun amaçlarını şöyle sıraladı:
". Büyük çaplı organizasyonların güvenlik ve emniyetinin sağlanmasında hedef alanlardaki pratik uygulamalarda deneyim paylaşımında bulunmak,
. Büyük çaplı organizasyonların gerçekleştiği süreçte suçla mücadele tedbirleri,
. Terörle mücadele tedbirleri,
. Büyük çaplı organizasyonlara ev sahipliği yapılmasına ilişkin saha çalışmalarına katılım sağlanması
. Karşılıklı ihtiyaç analizi ziyaretleri ve ikilisi görüşmeler
. Profesyonel, uzmanlık ve liderlik düzeyinde deneyim paylaşımı,
. Eğitim projeleri ve programlarının sunulması,
. İkili organizasyonlar, çalıştaylar ve konferanslara ilişkin davetiye paylaşımı."
“KATAR HEYETİ DETAYLAR İÇİN TÜRKİYE’DE”
Dışişleri Komisyonu’nun CHP’li üyeleri Utku Çakırözer ve Yunus Emre “anlaşma kapsamında hangi kuvvetlerin gideceğini”, “anlaşmanın detaylarını” ve “bu anlaşmaya benzer bir anlaşmanın daha önce imzalanıp imzalanmadığını” sordu.
Dışişleri Bakan Yardımcısı Kıran, "Aslında niyet beyanı sonrası yüce Meclisimiz takdir eder, kabul ederse, bu niyet beyanının uygulanmasıyla ilgili bir protokol ve anlaşma da müzakere edilecek. Hatta bugünlerde Katar heyeti de ülkemizde bu anlaşma detaylarının müzakeresini yapıyorlar" dedi. Kıran, "Bu uygulama protokolü ile ilgili detaylar, bu anlaşma kapsamında ele alınacak ve bu kapsamda aslında polis kuvvetlerimizin bu organizasyonda Katar'a yardımcı olması, Katar'la iş birliği içiresine girmesi öngörülüyor. Sayısı, uygulaması, içeriği, kapsamı niyet beyanı kabul edildikten sonra uygulama protokolleri ile tekrar ele alınacak" dedi.
“ÇEVİK KUVVETİMİZ KATAR’A GİDECEK”
Kıran, "Askerlerimiz değil; polis kuvvetlerimiz, çevik kuvvetimiz bu kapsamda Katar'a gidecek. Niyet beyanı ve uygulama protokolü geçerse bu zaten Katar'ın kendi iradesiyle ve kendi arzusuyla gerçekleştirmiş olduğu iş birliği. Bu konuda sorumluluk tamamen Katar tarafında olacak. Uygulama protokolü hazırlandığında yine yüce Meclisimizin huzurunda bütün bu detayları onayınıza arz edeceğiz" dedi.
“MAHİYETİ İTİBARI İLE İLK”
Kıran, CHP PM üyesi Emre'nin "Geçmişte bu türden niyet mektupları acaba oldu mu?" sorusuna ise "Mahiyeti itibarı ile bu ilk teşkil eden bir anlaşma. Ülkemizin bu anlamda herhangi bir ülkeyle daha önce bir tecrübesi olmamıştı" yanıtını verdi.
“PROTOKOL MECLİSİMİZE ARZ EDİLECEK”
Çakırözer Meclis’teki onay sürecinin devam ettiği bir anlaşmanın detayları ile ilgili müzakere yürütülmesine tepki gösterdi. Bunun üzerine Kıran, “Yüce Meclisimizin iradesine herhangi bir saygısızlık veya kasıt asla haddimiz olamaz. Bu protokolde hepsi detaylandırılıp yüce Meclisimize tekrar arz edilecek” dedi.
Dışişleri Komisyonu’nun CHP’li üyesi Utku Çakırözer şu değerlendirmeyi yaptı:
“Önümüzdeki yıl Katar'da yapılacak olan Dünya Kupası FIFA 2022 finallerinin güvenliği konusunda Katar Türkiye'den destek istiyor. Bu güvenliğin bu desteğin boyutu ne diye sorduğumuzda Çevik Kuvvet polisimizin Katar'a gideceği söylendi. Niyet mektubunun içinde suç örgütleriyle, terörle mücadele konusunda işbirliği yapılması da yer alıyor.
Dışişleri Bakanlığı yetkililerine, ‘bu bağlamda ne kadar polis gidecek, ne kadar asker gidecek, hangi kapsamda gidecek’ diye sorduğumuzda, ‘bu niyet beyanı Meclis'te onaylandıktan sonuna aynı bir protokol aşrı bir anlaşmanın Meclis'e geleceği’ yanıtını aldık
Aynı 1 Mart tezkeresi sürecinde olduğu gibi, aynı Libya ile anlaşmada olduğu gibi önceden onay olacak, arkasından anlaşmalarla askerimizin, polisimizin gitmesi gündeme gelebilir ‘Asker gitmeyecek’ denildi, ‘çevik kuvvet gidecek’ denildi.
“KATAR NEDEN TÜRK POLİSİNE YAPTIRIYOR”
Biz şerh koyduk, neden koyduk? Çünkü Meclis’e kapsamlı bilgi verilmesi lazım niyet beyanı gönderdik arkada müzakereleri yapıyoruz. Ne kadar polis gidecek, hangi cihazlarla, hangi yetkilerle gidecekler anlatılması lazım. Katar neden özel güvenlik şirketlerine değil de Türk çevik kuvvet polisine yaptırmak istiyor, Türk kamuoyuna izah edilmesi lazım. Orada bir tane polisimizin zarar görmesini istemeyiz, bu sorumluluğu almak istemeyiz.
"BURADA BÜYÜK SORU İŞARETLERİ VAR"
Niyet beyanı gelmiş, Dışişleri Bakanlığı yetkileri; ‘Ankara’da Katar heyeti var’ diyorlar. Bu doğru değil Meclis'te onay çıkmamış, siz müzakere yapıyorsunuz. Bunun aynısı 1 Mart tezkeresi sırasında yaşandı, hazırlık yapıldı, sonra Meclis ‘olmaz’ dedi
Katar ile yapılan her türlü anlaşmanın şeffaflık içinde olması gerekir, bir belirsizlik var. Tank palet fabrikası veriliyor, ne olduğu belli değil. Hibe uçak geliyor, niye olduğu belli değil Sermaye piyasasından hisseler veriliyor, belli değil. İlişkilerin iyi olmasını isteriz, ama şeffaf bir şekilde paylaşılması lazım. Burada da büyük soru işaretleri varken, belirsizlikler varken, niyet mektubuna şerh koyacağız
Meclis’ten geçtikten sonra önümüze, Katar'a çevik kuvvet polisi gitmesi için tezkere gelecek gibi görünüyor. Kamuoyunun en geniş şekilde aydınlatılması için tartışmaya devam edeceğiz.”
(Anka)
