CHP Ankara Milletvekili Aylin Yaman, Kahramanmaraş merkezli depremlerin büyük yıkına neden olduğu 11 ilde yaşayan engelli yurttaşlarla ilgili, Mahinur Özdemir Göktaş'ın yanıtlaması istemiyle TBMM’ye soru önergesi verdi. Yaman, önergesinde şunları kaydetti:
"SİYASİ SORUMLULUK GEREKTİREN İHMALLER VE AĞIR YAŞAM KOŞULLARI DEVAM ETMEKTEDİR"
“6 Şubat 2023 tarihinde 11 ilimizde ağır yıkıma neden olan Kahramanmaraş merkezli depremler, bölgede yaşayan yaklaşık 13 milyon yurttaşımızı doğrudan etkilemiştir. Yaşanan depremler sonucunda 50 binden fazla vatandaşımız hayatını kaybetmiş, yaklaşık 100 bin vatandaşımızın da yaralı olduğu kayıtlara geçmiştir. Aradan geçen yaklaşık 4,5 aylık sürede, binlerce yurttaşımıza mezar olan şehirlerimizde siyasi sorumluluk gerektiren ihmaller ve ağır yaşam koşulları ise devam etmektedir. Depremden yaralı olarak kurtulan ciddi sayıda depremzede halen hastanelerde tedavi görmekte ve binlerce vatandaşımız da engelli olarak hayatını sürdürmeye çalışmaktadır. Bu sayılara ülkemizde, deprem bölgesinde yaşamını sürdüren kayıt dışı yabancılar, sığınmacılar, geçici koruma altındaki bireylerin de eklenmesi ile birlikte yaşanan felaketin ağırlığı artmıştır.
"HÂLÂ İLGİLİ ALANDA KOORDİNASYONUN SAĞLANMAMASI ÇOK ACIDIR"
Süreç içinde engelli sayısındaki artış olağanüstüdür. Bu çerçevede, engelli yardımlarına ve birçok temel ihtiyaca yönelik taleplerin artmış olmasının yanında, hâlâ ilgili alanda koordinasyonun sağlanamaması çok acıdır. Seçim süreci ve yönetici kadrolarındaki hızlı değişimler nedeniyle beklenen düzeyde ve kapsamlı bir biçimde ihtiyaçlara ve taleplere yanıt verilemediğine dönük endişeler hız kesmeden artmaktadır. Bu nedenle konunun kamuoyunun dikkatine sunulması ve ağır ekonomik krizle birlikte deprem nedenli binlerce ampute hasta için ortez ve protez temininde yaşanan zorlukların kamuoyunun gündemine alınması gerekmektedir.”
“UZUV KAYBI OLAN VE AMPUTE YURTTAŞLARIMIZIN SAYISI KAÇTIR”
Aylin Yaman, Bakan Göktaş’a şu soruları yöneltti:
"01.01.2022-01.01.2023 döneminde, 11 ilimizi kapsayan deprem bölgesinde, deprem öncesinde yaşayan engelli yurttaşlarımızın sayısı kaçtır? Bu sayının illere göre dağılımı nasıldır?
6 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından halen hastanelerde tedavisi sürmekte olan yurttaşlarımızın sayısı 10.07.2023 tarihi itibarıyla kaçtır? Yaralı yurttaşlarımızın tedavi gördükleri hastanelere göre dağılımı nedir ve halen yoğun bakım ünitelerinde tedavisi süren kaç yurttaşımız bulunmaktadır?
Bölgede hizmet veren hekimlerden edinilen bilgilere göre, uzuv kaybına uğrayan yüzlerce çocuk ve yetişkin hastadan söz edilmektedir. Uzuv kaybı olan ve ampute yurttaşlarımızın sayısı kaçtır?
Halen deprem nedeniyle oluşturulmuş çadırkentlerde yaşamını sürdüren, deprem nedenli engelli yurttaşlarımızın sayısı kaçtır? Ampute bireylerin her iki grup içindeki dağılımı nedir?
Deprem bölgesinde ampute vatandaşlarımızın yaş dağılımı nasıldır? Kaç çocuk ve bebek, ampute olarak yaşamını sürdürmeye çalışmaktadır?
Depremden etkilenen binlerce ampute hasta için ortez ve protez temini zorunludur. Bakanlığınız ve ilgili diğer kurumlar bakımından, bu ortez ve protezleri ve sonraki rehabilitasyon süreçlerinden ötürü herhangi bir isim ve kayıt altında yurttaşlarımızdan ücret talep edilmekte midir?
Deprem bölgesinde, yaşam şartları nedeniyle hem proteze ulaşma konusunda hem de rehabilitasyona erişim konusunda sıkıntı olacağı aşikardır. O bölgelere entegre ortez-protez rehabilitasyon merkezi kurulması düşünülmekte midir? Türkiye’de bu amaçla kurulmuş rehabilitasyon merkezleri, deprem sonrası engelli vatandaşlarımızın eklendiği düşünülürse yeterli olacak mıdır?
Yatağa, tıbbi cihazlara bağlı ve/veya sürekli ilaç kullanan engelli bireyler için bu cihaz ve ilaçların temininde ve zorunlu olan elektrik kullanımından ötürü ortaya çıkan masraflar bakımından herhangi bir isim veya kayıt altında ücretlendirme söz konusu mudur?
Bedensel engelli olarak yeni bir hayata adaptasyon oldukça travmatik bir süreçtir. Bu durum tüm aile fertlerini etkilemektedir. Bu kişilere ve ailelerine fizyoterapinin yanında sağlanan psikolojik rehabilitasyon desteği ve benzeri ilave destekler bakımından herhangi bir isim veya kayıt altında ücretlendirme söz konusu mudur?
Engelli nüfusunun tespiti için 2011 Nüfus ve Konut Araştırması’nın ardından yeni bir çalışmanın yapılmamasının sebebi nedir? Deprem bölgesinde yaşayan yurttaşlarımızın da dahil edilmesi ile birlikte bu sayının ve öncesi/sonrası durumun tespitinin önemi artmıştır, bu konuda bir çalışmanız var mıdır?
Ülkemizde yaşamını sürdüren yabancılar, sığınmacılar, geçici koruma altındaki bireyler arasında deprem öncesi ve sonrası engelli birey sayısı kaçtır? Bunlar içindeki ampute birey sayısı kaçtır? Deprem sonrası Türkiye Cumhuriyeti tarafından ilgili bireylere sağlanan tedavi, rehabilitasyon, tıbbi malzeme ve ilaç desteği TL ve ABD doları cinsinden ne kadardır? Bu alanda kullanılan yurtdışı menşeli kaynak TL ve ABD doları cinsinden ne kadardır?"