Sağlık Bakanlığı 2018 yılı Sayıştay Denetim Raporu’nda Denetim Görüşünü Etkilemeyen Tespit ve Değerlendirmeler bölümünde yer alan 21 inci bulguda “Aşı Takip Sistemi tarafından güvenilir veri üretilmemesi nedeniyle aşı ihtiyacının sağlıklı tespit edilememesi ve satın alınan aşıların miadının dolması” başlığında Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından merkezi alım yöntemi ile alımı yapılan aşıların ihtiyaç tespiti süreçlerinin incelemelerine yer verildi. Buna göre raporda satın alınacak aşı miktarı ve teslimat takvimi belirlenirken ihtiyaç tespitinin yapılmadığı, merkez depolarda ihtiyacın üzerinde aşı stoklandığı, sağlık müdürlüklerinde miadı dolmuş 11.332.471 TL değerinde aşı olduğu tespitlerinin görüldüğü belirtildi.
Ayrıca raporda, Aşı Takip Sistemi (ATKS) üzerinden yapılan incelemede 2018 yılında 808.380 doz PPD, 383.060 doz Kızamık, 293.793 doz KKK, 42.682 doz Mevsimsel Grip ve 32.500 doz Hepatit B olmaz üzere toplam 1.628.966 doz (11.332.471 TL değerinde) aşının il sağlık müdürlüklerinin deposunda iken miatlarının dolduğu, Malzeme Kaynakları Yönetim Sistemi (MKYS) “kullanılmaz hale gelme” çıkış türünden çıkış yapmak suretiyle miadı dolduğu beyan edilen aşı tutarının ise 1.153.518 TL olduğu ifade edilmişti.
Konuyu meclis gündemine taşıyan CHP Hatay Milletvekili Suzan Şahin, ‘‘Sayıştay tarafından yapılan tespitlere karşılık kamu idaresi tarafından verilen yanıtlarda profilaksi ve risk grubu aşılamaları için temin edilen aşılardan son kullanma tarihi geçtiği görünen 72.000 doz aşının okul çağında olan yaklaşık 63.000 çocuğa uygulandığının görüldüğüne yer verilmişti! Türkiye’de son kullanma tarihi geçen bayat aşıların tespit ve takibi yapılmıyor. İl sağlık müdürlükleri bayat aşıları kamu sağlığına zarar verdiği gibi binlerce çocuğa uygulanarak devlet eliyle insanlık suçu işleniyor.’’ dedi.
CHP’li Şahin’in konuyla ilgili Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın cevaplamasını istediği sorular ise şöyle;
Türkiye genelinde miadı dolan aşıların tespit ve takibi nasıl yapılmaktadır?
İl sağlık müdürlükleri ve sağlık tesislerinin depolarında bulundurulan aşıların tespiti sürecinde aşıların miadı dolması dikkate alınmadan mı aşılama yapılmaktadır?
Miadı dolmuş aşıların yapıldığı kamu kurumlarınca bilinmekte ve takip edilmekte midir?
Miadı dolmuş aşıların yapılmasında ortaya çıkabilecek zararlar nedir?
Miadı dolmuş aşı hangi illerde yapılmış ve bu aşılamadan kaynaklı aşı yapılan çocuklarda herhangi bir rahatsızlık olmuş mudur? Miadı dolmuş aşı yapılan çocuklara zarar verilmişse bu zararlar nasıl giderilecektir? Sorumlular hakkında idari tahkikat yapılmış, herhangi bir yaptırım uygulanmış mıdır?
ATS ve MKYS verileri arasındaki farklılıklar neden kaynaklanmaktadır? Bu farklılıkların uyumlulaştırılması ve gerçeği yansıtmasına ilişkin bakanlığınızın ne gibi çalışmaları olacaktır?
İl sağlık müdürlükleri ve sağlık tesisleri depolarında bulunan miadı dolan aşılar nedeniyle kamunun uğradığı zarar nedir?
Miadı dolan aşıların depolanması ve kullanımına ilişkin bakanlığınız tarafından herhangi bir soruşturma başlatılmış mıdır?