Uçar: “1 ton pancara 1 tam altın alınıyordu, şimdi çeyrek dahi alınamıyor”
Gürer: “Şekerpancarı eken çiftçi azaldı.
Çiftçi Ramazan Uçar yıllara göre karşılaştırmalı olarak yaptığı altın-mazot-şekerpancarı fiyat hesabı üretimde yaşanan süreci anlattı.
HESAP ORTADA…
ÜRETİCİNİN KAZANCINI YEDİLER
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’e şekerpancarı üretimini 1999 yılı ile 2023 yılını kıyaslama yaparak anlatan şekerpancarı üreticisi Ramazan Uçar “1999 yılında traktör aldım. Bizim burada genellikle pancar ekimi yapılır. O zamanlar sürekli pancar ekiyorduk, şeker fabrikası devletin güdümündeydi. Bir ton pancar o zaman bir Reşadiye yapıyordu; altın olarak Cumhuriyet derler ona, biz ona Reşadiye diyoruz. Ama şimdi biz 170 kuruşa pancar veriyoruz; tonu 1700 liraya geliyor, çeyreğin yarısını yapmıyor altın olarak.” şeklinde konuştu.
NEREDEN NEREYE…14 DEPODAN 1 DEPOYA DÜŞTÜ
CHP’li Gürer’e bölgede şekerpancarı üretiminden uzaklaşılmasının nedenlerini yaptığı mazot hesabıyla anlatan üretici Ramazan Uçar, “O yılda(1999) 105 liraydı pancarın tonu, 1 ton pancarın parasına 7 depo mazot alıyordum traktörüme. Şimdi 2 ton pancara yakın satmam lazım ki bir depo almam için. 2 ton pancar satarsam, yani bir depo mazot alabiliyorum. O güne vurursan 12 depo kaybım var mazot olarak.” diye konuştu..
İbrahim Gülümser’de AKP öncesi 2 ton şekerpancarına 14 depo mazot alabiliyorken şimdi 2 ton şekerpancarı satması durumunda bir depo mazot alabiliyor. 1 ton pancara 1 tam altın alınıyordu, şimdi çeyrek dahi alınamıyor” dedi.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer Şeker Fabrikalarının bir bölümünün özelleştirmesi ile çiftçi açısından sorunlu bir sürecin başladığını belirtti. Gürer, “Özelleşen fabrikalar kamunun çiftçi adına üstlendiği sorumluluğu yerine getirmeyip kendi kazancını önceliklemesi başta fire olmak üzere çiftçi kazancını daraltmıştır. Şekerpancar çiftçilerimizin sayısı 2012 yılında 140.682 iken 2022 yılında şekerpancarı eken çiftçi sayısı 77 bine kadar düşmüştür. TÜRKŞEKER tarafından 2022 yılında 1241 köyde 28.427 üretici ile 1.037.470 dekar alanda pancar ekimi gerçekleştirilmiştir. Özel sektör ve kooperatif çiftçi sayısı ise 48 bin 573 olarak verilerle ortaya çıkmıştır. Şekerpancarında üretim, verim yükselmesi ile artmaktadır. Münavebeli ekim yapılan pancarda dönem dönem verim ile artış oluşsa da mevcut durum sürerse sorunların artacağı görülmektedir. Şekerpancarı sözleşmeli ekim yapılan ürünlerdendir. Kotalı üretim sağlanmaktadır. Ürün teslim sonrası en az üç ay sonra ödeme gerçekleşmesi de enflasyon karşısında verilen taban fiyatta erimektedir. Bazı bölgelerde ekim başlasa da Niğde’nin Bor ilçesinde Nisan ayında ekim süreci başlayacaktır. Hali hazırda avans ile ilgili de bir açıklama yapılmaması çiftçiyi kaygılandırmaktadır” diye konuştu.
ÖZELLEŞTİRME SONRASI ŞEKERPANCARI EKEN SAYISI AZALDI
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in, “Köyde pancar eken sayısı azaldı mı?” sorusu üzerine Uçar, “Bor’da fabrika zaten özelleştirildi. Sağ olsun devletimizin bir tane kamu varlığı kalmadı, sattı özel şirketlere verdi. Adamlar bize, ‘ekersen ek ekmezsen umurumda değil’ diyorlar. O zaman kantarımız vardı, kendimiz götürüyorduk. Şimdi Bor’a götürüyoruz, olmadık şeyler çekiyoruz. Onlar da götürürse zaten paramızı alıyorlar. Zaten o zaman pancarın fiyatı biraz daha düşüyor.” şeklinde konuştu.
DOMATES EKİMİ ARTTI AMA SORUN VAR
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “bölgede domates ekimi artmış, dışarıdan gelenler ekiyorlar, onu da sözleşmeli ekim yapıyorlar bildiğim kadarıyla.” derken üretici Ramazan Uçar “Evet, domates ekimi de 3-4 yıldır fazlalaştı, ama bu yıl öyle çok fazla ekilmeyecek gibi. Geçen yıl çok para etmedi. Geçen yıl domates ekenlerin %80'i zarar ettiğini söyledi. Bölgemize genelde de dışarıdan Urfa'dan Adana'dan bu tip yörelerden insanlar gelip domates ekiyordu, onlar da zarar edince bu sene daha hiç görmüyorlar. O insanlar şu ana kadar çok istekli gelmiyorlar. Domates yeri falan da çok fazla tutmuyorlar, domates ekimi de genelde sorunlu gibi. Ancak salça fabrikasının varlığı, sözleşmeli üretim tarlası olup ekim yapmayana cazip gelebilir” dedi.
ÜRETİMDEN UZAKLAŞAN KÖYDEN DE UZAKLAŞIYOR
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in tarımsal üretim devamlılığı için kırsalın kalkındırılması ve kırsala dönüşün özendirilmesi gerektiğini söyledi. Gürer köye, kırsala dönüş teşvik edecek politikalar geliştirilmelidir” diye konuştu.
Çiftçi Ramazan Uçar, “Çiftçilik bittikçe göç oluyor. Şimdi köyün nüfusuna gelince, bizim burada bir ilkokulumuz vardı. Sene 74-75'te 550 tane ilkokul talebesi vardı. Şu an en zirveye çıktı mı, 85 kişi. Şimdi ortaokul da içinde dahil 100 kişi yok. O zaman tek ilkokul vardı burada, tek ilkokulda 550 talebe vardı. Gençler genellikle dışarıya gitti, orada da alternatif işte asgari ücrete çalışıyorlar. Vallahi herkesin durumu köyde de büyük kentlerde de iyi değil. Bu durum nasıl çözülür, bu hükümet bu olaya nasıl bir çözüm yolu bulur, bu hükümetin gitmesi gerekiyorsa da gitmesi lazım. Vallahi hayatımızdan bıktık.” diyerek tepki gösterdi.
