Kibele heykelinin Türkiye’ye getirilişine dair bilinmeyen ayrıntılar ortaya çıktı. İsrail Eski Eserler Kurumu, 1700 yıllık heykelle ilgili Türkiye’nin İsrail’e 2 ay boyunca yanıt vermediğini iddia etti. Tarihi heykel, ABD’ye götürülmek üzere uçağa konulduğunda ise Türkiye heykelin çalınmış olduğunu bildirdi ve İsrail aracılığıyla INTERPOL’ün devreye girmesiyle heykel Türkiye’ye getirildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarıyla birlikte Türkiye ve İsrail arasındaki ilişkilerin normalleşmesine yönelik iddialar beklentiye dönüşürken, iki ülkenin Kibele heykelinin Türkiye’ye getirilmesinde sessiz bir iş birliği yaptığı ortaya çıktı. 1700 yıllık heykelle ilgili Türkiye’nin İsrail’e 2 ay boyunca yanıt vermediği, ancak heykel ABD’ye götürülmek üzereyken INTERPOL’ün devreye girdiği öğrenildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı geçtiğimiz günlerde pandemi koşullarına rağmen heykelin 12 Aralık'ta Türkiye’ye getirildiğini duyurmuştu. Bakan Mehmet Nuri Ersoy heykelin tanıtım töreninde şunları söylemişti:
“Daire Başkanlığımız pandemi koşullarına rağmen kültür varlığı kaçakçılığı ile mücadele faaliyetlerine kararlılıkla devam etmektedir. İşte bunun bir sonucu olarak, 1960’lı yıllardan beri ülkesinden uzak kalmış olan Kybele heykeli artık ait olduğu topraklara, vatanına gelmiştir.”
"TÜRKİYE, 2 AY İSRAİL’İ CEVAPSIZ BIRAKTI" İDDİASI
İsrail Eski Eserler Kurumu ise "Türkiye'den kaçak yollarla İsrail'e götürülerek ABD'ye satılan ve sonra Türkiye'ye getirildiği" söylenen 1700 yıllık Kibele heykelinin, satılmadan önce Türk yetkililere haber verildiğini iddia etti. Kurum, Türkiye’den 2 ay boyunca yanıt alınamadığını da açıklamasına ekledi.
Açıklamada, İsrailli yetkililerin eserin kaynağını bilimsel olarak kontrol ettiklerinde Türkiye'den olduğunu öğrendikleri ve Türk makamlarına haber verdikleri, ancak Türk yetkililerden iki ay boyunca cevap gelmemesi üzerine eserin ABD'deki Christie's Müzayede Evi tarafından açık artırmada satılması için izin verildiği duyuruldu.
İsrailli bir yetkili de ANKA Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada, heykelin, ABD’de satılmak üzere uçağa konulduğu sırada Türkiye’den yanıt geldiğini ve INTERPOL aracılığıyla müzayedeye çıkarılmasının önlendiğini belirtti.
Kültür Bakanlığı ise ANKA’nın konuyla ilgili sorularına, haberin yazıldığı sırada yanıt vermedi.
“İYİ NİYETİN YANSITILAMAMASI UTANÇ VERİCİ”
Bir İsrailli yetkili, eserin yasa dışı şekilde ülkeden çıkarıldığını öğrendiklerinde, gerekenleri yapmak için çaba harcadıklarını, ancak Türk medyasında sürecin farklı aktarıldığını belirterek, “Bu kadar iyi niyet ve iş birliğinin yansıtılamaması ve insanların gerçeklerden haberdar olması utanç verici” dedi.
“YASADIŞI OLDUĞU ÖĞRENİLDİĞİNDE SEVKİYAT DURDURULMAK İSTENDİ”
İsrail Eski Eserler Kurumu’nun açıklamasında heykelin ABD'ye giden bir uçağa yüklendiği gün, Türk makamlarından, kurum müfettişlerine, gönderilen mesaj paylaşıldı. Bu mesajda, "Eserin Anadolu'dan geldiği ve yasadışı bir şekilde ülkeden çıkarıldığı" belirtildi.
Bunun üzerine de İsrailli müfettişlerin, ABD İç Güvenlik Bakanlığı ile temasa geçerek ABD'ye varıldığında sevkiyatın durdurulmasını talep ettikleri bilgisi de açıklandı.
KİBELE’NİN BİLİNMEYEN HİKAYESİ
Kurum tarafından yapılan açıklamada, İsrail Hırsızlık Önleme Birimi’nin incelemelerine dikkat çekilirken, heykel ile birlikte sunulan belgelerin incelendiği ve testler yapıldığı belirtildi.
Açıklamada ayrıca heykelin Moşe Dayan tarafından 1970’li yıllarda İsrail’e götürüldüğü bilgisi de yer aldı.
Heykelin Israil’deki serüveninin aydınlatılmasının ardından ise Türkiye ile irtibata geçildiği belirtildi. Açıklamada, Türk makamlarından yaklaşık iki ay boyunca herhangi bir yanıt alınamadığı için, eserin Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Christie's Müzayede Evi'nde açık artırma ile satışı onaylandığı vurgulandı.
Eserin ABD’ye götürülmek üzere bir uçağa yüklendiği gün, Türk makamlarından Eski Eserler Kurumu müfettişlerine, eserin Anadolu'dan geldiği ve yasadışı bir şekilde ülkeden çıkarıldığını belirten mesaj geldi. Bunun üzerine de İsrail Eski Eserler Kurumu müfettişleri, ABD İç Güvenlik Bakanlığı'ndaki meslektaşlarıyla temasa geçerek ABD'ye vardıklarında heykelin sevkiyatının durdurulmasını talep etti.
Ardından heykele, ABD’li yetkililer tarafından el konuldu ve Türk Kültür Bakanlığı tarafından eserin gerçekten ülke dışına kaçırıldığını ve çalıntı bir eşya olduğunu kanıtlaması için gereken yasal bir süreç başladı.
Hukuki işlemlerin tamamlanmasının ardından, 12 Aralık'ta Türkiye'ye iade edilen heykel şu anda İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde sergileniyor.
