Haber: Narin Diri
(ANKARA) - Rusya’nın enerji şirketi Gazprom’un Ukrayna üzerinden Avrupa ülkelerine gaz sevkiyatının durdurduğunu açıklamasının ardından, Avrupa’ya gaz tedarikinin artık Türk Akım boru hattı üzerinden yapılacağı iddiaları gündemde. Türk Akım boru hattı Rusya’dan Avrupa’ya gaz tedariğindeki önemi artmış olsa da uzmanlar, rakamlara göre Türk Akım’ın Avrupa’daki gaz ihtiyacını karşılamasının mümkün olmayacağını söylüyor.
Ukrayna'nın gaz şirketi Naftogaz’ın daha önce Gazprom'la vardığı 5 yıllık anlaşmayı yenilemeyi reddetmesinin ardından, Gazprom ve Naftogaz arasında, Rusya’dan Avrupa’ya gaz tedariğini sağlayan anlaşmanın süresi 2025 yılının ilk günü doldu. Gazprom’un dün Ukrayna üzerinden Avrupa ülkelerine gaz sevkiyatının durdurduğunu açıklamasının ardından, Avrupa’ya gaz tedarikinin artık Türk Akım boru hattı üzerinden sağlanacağı iddiaları gündeme geldi.
"Türk akımdan yıllık geçen gaz miktarı 31.5 milyar metreküpken Avrupa’daki enerji ihtiyacı bunun çok daha üzerinde"
Türk Akım artık Rusya’da Avrupa’ya bağlanan tek faal hat olsa da enerji uzmanı Necdet Pamir, bir kısmı Türkiye’deki iç tüketime de giden Türk Akım boru hattından geçen gazın Avrupa’nın gaz ihtiyacının çok daha altında olduğunu belirtti. ANKA Haber Ajansı’na konuşan Pamir, şunları kaydetti:
"Türk Akım zaten hem Türkiye'ye hem Avrupa'nın doğusundaki bazı ülkelere (Macaristan, Bulgaristan ve Sırbistan) gaz sağlamak üzere yapıldı. Türk Akım boru hattında bulunan iki paralel boru hattının her biri 15.75 milyar metreküp doğalgaz taşıma kapasitesine sahip.
Ukrayna üzerinden geçen ve Avrupa'yı besleyen çok sayıda boru hattı vardı. Ancak 1990'lı yıllardan itibaren bu hatların yerine Ukraynayı by-pass eden Kuzey Akım 1 ve 2, Türk Akım gibi alternatif hatlar inşa edildi. Böylece Ukrayna üzerinden taşınan Rus gazının yıllık miktarı, 90'lı yılların ortasında 141 milyar metreküpken, 2021'de 42 milyar metreküpe düşmüştü."
"Trump’ın görev süresinin başlamasının ardından Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 yeniden faal hale gelebilir"
AB ülkelerinin yıllık doğalgaz ihtiyacı 400 - 450 milyar metreküp civarındayken bu ülkeler 2021'de doğazgaz ihtiyaçlarının yüzde 40'ını dünyanın en büyük doğalgaz üreticisi ve tedarikçisi Rusya’dan satın alarak temin ediyordu. Ukrayna savaşının başladığı 2022 yılının ardından AB Rusya’dan enerji alımını önemli ölçüde azalmış ve bu oran 2023 yılında yüzde 10'un altına geriledi.
Avrupa Rusya’dan doğalgaz almak yerine Norveç’ten bir miktar doğalgaz almaya yöneldi. Bunun yanı sıra enerji ihtiyacının bir kısmını da ABD ve Katar’dan doğalgaza göre yüzde 30’a kadar daha fazla karbon salınımına neden olan LNG (sıvılaştırılmış doğalgaz) alarak karşılamaya başladı. Ancak yine de enerji tedariki Avrupa için bir sorun olmaya devam ediyor. Pamir, ’’ABD’nin seçilen Başkanı Donald Trump'ın bu ay işbaşına geçmesinin ardından Ukrayna ve Rusya arasındaki mevcut çatışmaların durması halinde, Kuzey Akım 1 ve 2 boru hatlarının yeniden işlerlik kazanabileceğini’’ belirtti.
