Ticaret Bakanlığı, varilli ve dökme zeytinyağı ihracatına getirilen kısıtlamanın yeni hasat dönemine kadar süreceğini belirterek, "Kutulu ambalajlı katma değeri yüksek zeytinyağı ihracatımızda kısıtlama yoktur. Bolluk döneminde zeytinyağı ihracatımızın katma değerli ve yüksek fiyatlı olmasından memnuniyet duyarız. Ancak iç tüketimde vatandaşımızın yüksek fiyatla mağdur edilmesine de göz yummayız. Kararımız kısa sürede iç piyasadaki yükselmiş fiyatları geriye çekecektir" açıklamasını yaptı.
Ticaret Bakanlığı, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen yasakla ilgili açıklama yaptı. Bakanlık açıklamasında, 31 Temmuz'da yeni hasat dönemi başlayıncaya kadar, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına kayıt verme işleminin durdurulduğu belirtilerek, "Bolluk döneminde zeytinyağı ihracatımızın katma değerli ve yüksek fiyatlı olmasından memnuniyet duyarız. Ancak iç tüketimde vatandaşımızın yüksek fiyatla mağdur edilmesine de göz yummayız. Nitekim varilli ve dökme zeytinyağının ihracatını kısıtlama kararımız, kısa sürede iç piyasadaki yükselmiş fiyatları geriye çekecektir. Önümüzdeki sezonun tablosunu görmek zorundayız. Yeni sezonda Akdeniz’deki kuraklık devam ederse ve zeytin üretimi düşük gelirse, bu durumda zeytinyağı daha da hassas bir ürün olacak ve devletimizin ve ilgili tüm bakanlıkların bu ürünün üretimi ve vatandaşa ulaşması için daha farklı tedbirler alması gerekebilecektir" denildi.
"İHRACATIN ARTAMASININ YANINDA İTHALATIN ARTIŞI VE NEDENLERİ GÜNDEMİMİZDE"
Zeytinyağı ihracatı, araç stokçuluğu iddiaları ve fahiş fiyat şikayetleriyle ilgili konuları da içeren yazılı açıklama şöyle:
"İhracatımızın temmuz ayında, temmuz verisi olarak tarihin en yüksek rakamı olarak gelmesi, bizleri sevindirdiği gibi, bazı sektör ve ürünlerde deprem yaralarının sarılması sürecinde ithalatın artışı ve bunun nedenleri de gündemimizde önemli yer edinmektedir.
Diğer taraftan, Ticaret Bakanlığımız iç ticaretteki dengeleri de yakından takip etmektedir. Vatandaşlarımızın ihtiyaç duyduğu her ürüne rahatça ulaşabilmesi ve uygun fiyattan alabilmesi için gerektiğinde ihracat veya ithalatta ürün bazlı değişikliklere gidebilmektedir.
Bu kapsamda son zamanlarda küresel ısınma ve bunun neticesinde Akdeniz havzasındaki baskın kuraklıktan dolayı İspanya ve İtalya başta olmak üzere birçok ülkede zeytin ve zeytinyağı üretimi büyük hasar almış ve küresel ölçekte zeytinyağı fiyatları tavan yapmıştır. Bu durumda bizim zeytinyağı ihracatçılarımız da bu pazardan daha çok pay alabilmek için ihracata hız vermeye başlamışlardı.
"TOPLAM ZEYTİNYAĞI İHRACATIMIZ BİR ÖNCEKİ SEZONUN AYNI DÖNEMİNE GÖRE YÜZDEZ 240 ARTTI"
Ticaret Bakanlığı olarak ihracatımızın artışı bizi memnun etmiştir. 2022/23 sezonu ilk dokuz ayında (kasım-temmuz dönemi) toplam zeytinyağı ihracatımız bir önceki sezonun aynı dönemine göre; miktar bazında yüzde 240 artarak 136,5 bin ton olarak (632 milyon dolar) gerçekleşmiştir. Kutulu zeytinyağı ihracatımız miktar bazında yüzde 3 artarken, dökme zeytinyağı ihracatımız 5,5 kat (yüzde 536), varilli ihracatımız 4 kat (yüzde 394) artmıştır. İspanya’ya ihracatımız 21 kat (yüzde 2 bin 119), İtalya’ya ihracatımız ise 44 kat (yüzde 6 bin 273) artmıştır.
"ZEYTİNYAĞI FİYATLARI HIZLA ARTMAYA BAŞLAMIŞTIR"
Ancak son haftalara doğru hem ihracattaki büyük artış hem de iç tüketim piyasasında stokçuluk yoluyla ve arz tedariki endişesi gerekçesiyle zeytinyağı fiyatlarının hızla artmaya başladığını gözlemleyen Ticaret Bakanlığımız, bir Akdeniz ülkesi olan Türkiye’mizde halkımızın zeytinyağını tüm dünyadaki gibi çok yüksek fiyatlardan tüketmemesi amacıyla 19 Temmuz 2023 tarihinde litrede 20 cent fon kesintisi uygulaması getirmek zorunda kalmıştı.
"KUTULU AMBALAJLI ZEYTİNYAĞI İHRACATIMIZDA KISITLAMA YOKTUR"
İhracatçı üretici ve tüketici kesimlerle yaptığımız istişareler, Tarım ve Orman Bakanlığımız ile düzenli yürüttüğümüz koordinasyon çerçevesinde, 31 Temmuz 2023 tarihinde, yakın gelecekte yeni hasat dönemi başlayıncaya kadar, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına kayıt verme işlemi durdurulmuştur. Kutulu ambalajlı katma değeri yüksek zeytinyağı ihracatımızda kısıtlama yoktur. Bolluk döneminde zeytinyağı ihracatımızın katma değerli ve yüksek fiyatlı olmasından memnuniyet duyarız.
"İÇ TÜKETİMDE VATANDAŞIMIZIN YÜKSEK FİYATLA MAĞDUR EDİLMESİNE GÖZ YUMAMAYIZ"
Ancak iç tüketimde vatandaşımızın yüksek fiyatla mağdur edilmesine de göz yummayız. Nitekim varili ve dökme zeytinyağının ihracatını kısıtlama kararımız, kısa sürede iç piyasadaki yükselmiş fiyatları geriye çekecektir. Önümüzdeki sezonun tablosunu görmek zorundayız. Yeni sezonda Akdeniz’deki kuraklık devam ederse ve zeytin üretimi düşük gelirse, bu durumda Zeytinyağı daha da hassas bir ürün olacak ve Devletimizin ve ilgili tüm bakanlıkların bu ürünün üretimi ve vatandaşa ulaşması için daha farklı tedbirler alması gerekebilecektir.
Nitekim geçtiğimiz kışın durgun ve kurak geçmesi başta buğday olmak üzere tahıl ürünlerinde karar alıcıları endişeye sevk etmişti. Fakat ilkbahar aylarında aldığımız verimli yağışlar ve hükümetimizin üretim ve fiyat destekleri neticesinde tarımda birçok üründe istenilen düzeyde üretim artışı gerçekleşti ve üreticimizin yüzü güldü. En önemli ürünlerimizden tahıllarda, buğday ve un fiyatları için bir olumsuzluk oluşmadı.
"DENGELİ BİR POLİTİKA SÜRDÜRÜYORUZ"
Ticaret Bakanlığı olarak, Tarım ve Orman Bakanlığı ile istişare ve koordinasyon içinde, üretim tüketim, ihracat ve ithalat rakamları bazında, arz talep ve stoktaki rakamları dikkatle takip ederek, iç fiyat düzeyi ve ihracat artışı arasında dengeli bir politika sürdürüyoruz.
Zeytinyağında iç tüketimde fiyatın düşürülerek vatandaşımızı korumayı ve ihracatçımızı kutulu ambalajlı olarak katma değeri yüksek fiyatlı zeytinyağı ihracatına yöneltmeyi amaçlayan bu karar, tekraren yeni hasat dönemine kadar ve sadece dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına kayıt vermeme uygulamasıdır. Kutulu ambalajlı ihracatta kısıtlama yoktur.
Önceliğimiz, halkımızın menfaatleridir ve bu açıdan atılan adımların etkileri ve sonuçları anlık takip edilerek süreç yürütülmektedir.
Bundan başka, Ankara’da ve İstanbul’da araç stokçuluğu yapıldığına dair bazı ihbarlar ve medyaya yansımamış başka ihbarlar, Ticaret Bakanlığımızca takip edilmektedir. Bu konuda kanunların Ticaret Bakanlığımıza verdiği yetki çerçevesinde en üst limitte cezalar uygulanmaktadır.
Öte yandan, yaz mevsiminde turizm yoğunluğunun artışından dolayı turistik bölgelerde fahiş fiyat uygulayan bazı işletmeler, daha da önemlisi müşteriler arasında ayrımcılık yapan bazı işletmelerin varlığı da şu çağda hala aldığımız şikayetler arasındadır.
"İNSANLIK DIŞI UYGULAMA YAPANLAR HAKKINDA EN AĞIR MÜEYYİDELER UYGULANACAK"
Özellikle İnsanlara kılık kıyafet, yaşam biçimi, etnik köken ya da inanışları üzerinden şu tarz insanlar buraya giremez şeklinde insanlık dışı uygulama yapanlar hakkında en ağır müeyyidelerin uygulanması için de gerekli denetim ve çalışmalar devam etmektedir. Vatandaşlarımızdan isteğimiz bu tür çağdışı uygulamalar dahil olmak üzere her türlü ölçü dışı uygulamayı anında yerel yönetimlerimize ve Ticaret Bakanlığımıza bildirmeleridir. Gerekenin yapılacağından kimsenin şüphesi olmamalıdır."
