Tüm dünyayı evine hapseden ve henüz ne aşısı ne de ilacı bulunabilen Covid-19 salgını gündemdeki yerini korumaya devam ederken, virüsle mücadele ve yeni hayat düzenine uyum sağlamada uygulanması gereken yöntemler de tartışılmaya devam ediyor.

HAVA KİRLİLİĞİ KORONAVİRÜS’ÜN DOSTU!

Son olarak İngiltere, İtalya ve ABD’de yapılan araştırmalarda hava kirliliğinin yoğun olduğu bölgelerde Covid-19 nedenli ölüm oranlarının daha yüksek olduğunun saptanması, gözleri  hali hazırda insan sağlığına ve doğaya çok fazla zararı olduğu bilimsel olarak tespit edilen ve özellikle Türkiye’de uzun yıllardır dağıtımı yapılan kalitesiz kömür kullanımın sonucu olarak hava kirliliğinin yoğunlukla yaşandığı bölgelere çevirdi.

2. SALGIN DALGASI ÖNCESİ TÜRKİYE’Yİ BEKLEYEN BÜYÜK TEHLİKE!

Bilim adamları önümüzdeki kış mevsimine doğru salgında 2. dalga yaşanacağı bilgisini sıklıkla paylaşırken, Doğu Akdeniz Çevre Dernekleri Türkiye’yi bekleyen büyük tehlikenin önüne geçebilmek adına harekete geçti.

“Davamızı açtıktan sonraki bilimsel çalışmalar Corona virüs salgınının ülkemiz için büyük bir felaket oluşturmasını engellemek için kömür dağıtımının durdurulmasını mecbur kılmıştır” ifadelerine yer verilen basın açıklamasını n tamamı şu şekilde;

bASINA ve kamuoyuna ;

davacıları DAÇE , Adana Tabip Odası ve Ziraat Mühendisleri Odası , davalısı Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı olanYOKSUL HALKA ÜCRETSİZ KÖMÜR DAĞITIMININ DURDURULMASI -BUNUN YERİNE ÜCRETSİZ ELEKTRİK VERİLMESİ - " TALEPLİ (Danıştay 6. Daire 2020 /3719 E. )DAVAMIZDA , İTALYA -ABD VE İNGİLTERE'DE  HAVA KİRLİLİĞİNİN  YOĞUN OLDUĞU YERLERDE Covid 19 ölümlerinin daha fazla olduğunun  ortaya çıkması , KÖMÜR KULLANIMININ NEDEN OLDUĞU Partikül maddelerin Corona virusu taşıdığı-yaşattığı ve uzun mesafelere götürdüğünün tespit edilmesi nedenleriyle " ÖNÜMÜZDEKİ KIŞ 2. DALGASI BEKLENEN CORONA VİRUSUN ÜLKEMİZ İÇİN BİR FELAKET OLUŞTURMASININ ÖNÜNE GEÇMEK İÇİN  KÖMÜR DAĞITILMASININ ENGELLENMESİ AMACIYLA YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEBİMİZİ  8.05.2020 TARİHİNDE DANIŞTAY 6. DAİRESİNE SUNDUK .  

YOKSUL HALKA ÜCRETSİZ KÖMÜR DAĞITIMININ DURDURULMASI -BUNUN YERİNE ÜCRETSİZ ELEKTRİK VERİLMESİ - " TALEPLİ DAVAMIZI 24.03.2020 tarihinde  DANIŞTAY'DA AÇMIŞTIK.   Davamızı açtıktan sonraki  bilimsel çalışmalar CORONA VİRUS SALGINININ ÜLKEMİZ İÇİN BÜYÜK BİR  FELAKET  OLUŞTURMASINI ENGELLEMEK İÇİN KÖMÜR DAĞITIMININ DURDURULMASINI MECBUR  KILMIŞTIR. Şöyle ki ;

                  Kömür kullanımının neden olduğu Partikül maddelerin Corona virusu taşıdığı-yaşattığı ve uzun mesafelere götürdüğü İtalyan biliminsanları tarafından tespit edilmiş  ( Bkz. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.04.15.20065995v2)  İtalya , Amerika ve İngiltere'deki ölüm dataları havası kirli olan bölgelerde Covid 19 ölümlerinin daha fazla olduğunu ortaya koymuştur.  (  ) ( https://projects.iq.harvard.edu/covid-pm) (https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.04.16.20067405v2.full.pdf) Kaldı ki ; Çevre Mühendisleri Odasının 2019 Hava Kirliliği raporuna göre Türkiye atmosferi partikül maddeler açısından Avrupa’ya göre % 31.0 oranında daha  kirlidir. Rapora göre  Ülkemizde en az 75 milyon insan 2019 yılında kirli hava solumuş , sadece Yalova Armutlu, Rize Ardeşen, Artvin Hopa ve Hatay Antakya bölgelerinin diğer bölgelere göre hava kirliliğinin çok daha az olduğu görülmüştür.  (http://www.cmo.org.tr/resimler/ekler/94ae9c7d6d171da_ek.pdf?tipi=67&turu=H&sube=0)

                 Covid 19 Corona virus sonrası tespitler -deliller üzerinden  YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEBİMİZİ 8.05.2020 TARİHİNDE YİNELEMİŞ BULUNUYORUZ. ÖNÜMÜZDEKİ KIŞ 2. DALGASI BEKLENEN CORONA VİRUSTEN ÖLÜMLERİN ARTIŞINI ENGELLEMEK  İÇİN PARTİKÜL MADDE SALIMINA NEDEN OLAN ISINMA AMAÇLI KÖMÜR DAĞITIMININ DURDURULMASI VE YOKSUL HALKA ÜCRETSİZ ELEKTRİK VERİLMESİ GEREKMEKTEDİR. TEİAŞ VE CUMHURBAŞKANLIĞI VERİLERİNE GÖRE ENERJİ SEKTÖRÜNDE TÜRKİYE'NİN %35 ENERJİ ARZ FAZLASI YOKSUL HALKA ÜCRETSİZ ELEKTRİK VERİLMESİNE İMKAN VERMEKTEDİR. (Bkz. https://enerji.mmo.org.tr/wp-content/uploads/2019/04/MMO-TEG-2019-Sunumu-Mart-2019.pdf)  Ayrıca Devletin -Hazinenin zarara uğramaması için  bu konuda bir an önce tedbir alınarak, Covid -19 salgını nedeniyle dağıtılmaması gereken  kömür ihalesinin iptal edilmesi  gerekmektedir.

           CORONA SALGININI DURDURMAK İÇİN -YAŞAMAK İÇİN - KÖMÜRE HAYIR

          Hep BİR'likte@İNSANLIK   

                                                                                       Doğu Akdeniz Çevre Dernekleri

                                                                                                Gönüllü Avukatı

                                                                                                 İsmail Hakkı Atal 

Doğu Akdeniz Çevre Dernekleri'nin Mahkemeye Sunduğu Dilekçenin Tamamı İse Aynen Şu Şekilde;

DANIŞTAY  ( 6.)  DAİRE BAŞKANLIĞINA

                                                                                              ANKARA

                                                                                                                     

DOSYA NO                 : 2020 / 3719 E.                           

EK DELİL SUNAN

VE BEYANDA BULUNAN

DAVACILAR           :           Çevre ve Tüketiciyi Koruma Derneği v.d.                                                

VEKİLİ                        : Av. İsmail Hakkı Atal / Reşatbey Mah. 62003 Sok. No:20 Çökmez Apt.  Kat:1 / 1 -Seyhan / Adana

DAVALI                     :  T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı -Ankara                                            

İHBAR OLUNANLAR :  

                                    1.  T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar  Bakanlığı -Ankara

                                    2. T.C. Sağlık Bakanlığı -Ankara

 TALEP KONUSU      : Kömür kullanımının ve kömür kullanımının neden olduğu partikül maddelerin Covid-19 Corona virus salgınını arttıran etkisi nedeniyle , sayın mahkemenizce  Yürütmenin Durdurulması konusunda verilecek RED veya KABUL kararının  önümüzdeki kış aylarında 2. dalgasının geleceği söylenen Corona virus salgınından 10 binler-100 binler veya milyonların ölmesini veya yaşamasını belirleyecek olan BİR KARAR OLACAĞINA DAİR BİLİMSEL DELİLLERİN SUNULMASI , netice itibariyle TELAFİSİ İMKANSIZ ZARAR ve AÇIK HUKUKA AYKIRILIK ŞARTLARI BİRLİKTE GERÇEKLEŞTİĞİNDEN dava açtığımız tarihte henüz bilim dünyasınca belirlenmemiş olan bilimsel gerçeklikler de dikkate alınarak YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEBİMİZİN KABULÜNE  karar verilmesi talebidir.

İZAHI                            : I ) Dava dilekçemizde de açıkça izah ettiğimiz üzere Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı  tarafından dağıtılan düşük kaliteli -ısıtma amaçlı kömür 2,5 mikron (2,5 PM )  ve 10 mikron (10 PM )  PARTİKÜL MADDE salımına neden olmaktadır.

                                         II )        24.04.2020 tarihinde yayınlanan bir bilimsel çalışma  ÜLKEMİZE VE İNSANLIĞA  KÖMÜR TÜKETİMİNİ SONLANDIRMA  ZORUNLULUĞU GETİRMİŞTİR. Aşağıda (Çevre ve Şehircilik Bakanlığının "hava kalitesi ölçüm istasyonları verilerinden alınan değerlerle belirttiğimiz hava kirliliği oranlarıyla) PARTİKÜL MADDELER ÜZERİNDE CORONA VİRUSLERİN TUTUNARAK ÇOK UZUN SÜRE YAŞADIĞI  VE PARTİKUL MADDELER SAYESİNDE ÇOK UZAK MESAFELERE   KADAR GİDEBİLDİĞİ BELİRLENMİŞTİR ( Bkz.Delil listesi-1 /  https://www.theguardian.com/environment/2020/apr/24/coronavirus-detected-particles-air-pollution)   ( Bkz. Delil listesi-2 / SARS-Cov-2 RNA Found on Particulate Matter of Bergamo in Northern Italy: First Preliminary Evidence/ Leonardo Setti, Fabrizio Passarini, Gianluigi De Gennaro, Pierluigi Baribieri, MariaGrazia Perrone, Massimo Borelli, Jolanda Palmisani, Alessia DiGilio, Valentina Torboli, Alberto Pallavicini, Maurizio Ruscio, PRISCO PISCITELLI, Alessandro Mian https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.04.15.20065995v2) (Bkz. Delil listesi-3 / Air Pollution and the Novel Covid-19 Disease: a Putative Disease Risk FactorLuigi Martelletti¹ and Paolo Martelletti² /https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7156797/#CR6) .( Bkz.Delil listesi-4  /  http://www.habereguven.com/hava-kirliligi-parcaciklarin-da-koronavirus/2796/) 

                    Isınma amaçlı dağıtılan kalitesiz kömürün havaya yaydığı başlıca kirletici, dilekçemizde  atıf yaptığımız bilimsel delilerle sabit olduğu üzere Covid -19 ölümlerine neden olan Partikül maddeler ( PM 10 ve PM 2,5 )olup  , Partikül madde kirliliği için Dünya Sağlık Örgütü'nün ( WHO ) verdiği sağlığa zararlı sınır değer ise ( henüz Covid -19 Corona virusu salgını yokken -Partikül maddelerin Corona virus ölümlerini ve salgını arttıran etkisi bilinmiyor iken verilen değerlerdir. )

                   - PM 10 için günlük ortalama 50 uq/m3 , yıllık ortalama değer  20 uq / m3

                   - PM 2,5 için günlük ortalama 25 uq/m3 , yıllık ortalama değer 10 uq / m3'dür.

               Türkiye'de  sürekli takip ettiğimiz havası en kirli kentlerden Adana'nın partikül madde oranlarına ilişkin dava dilekçemizde de yer verdiğimiz  aşkın  kirlilik rakamlarını tekrar etmemiz gerekirse ; Örneğin davacıların bir kısmının merkez  adresi olan Adana'da ,  02.01.2018  gece saatlerinde hava kirliliği nedeniyle göz gözü görmezken Devletin resmi internet sitesi olan www.havaizleme.gov.tr'den saat 22.00 itibariyle aldığımız verilere göre; 

     - Adana  Valilik ölçüm istasyonu-  pm (10 ) 610 ug / m3 ( 10 mikron partikül madde  -metreküpde 610  mikrogram )

     -Adana Meteoroloji ölçüm istasyonu -pm (10 ) 793 ug / m3 ( 10 mikron partikül madde -metreküpte 793  mikrogram ) olmuştur. 

        21 Aralık 2017 tarihinde  Adana Meteoroloji ölçüm istasyonu -pm (10 ) 871  ug / m3 ( 10 mikron partikül madde -metreküpte 871  mikrogram ) olmuştur. 

         20 Aralık 2018 saat 20.00'da Çevre ve Şehricilik Bakanlığı Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı  Ölçüm İstasyonu’ndan Adana ile ilgili yaptığımız sorguda ölçülen değerler havadaki  partikül madde değerinin  metreküpte 534 mikrogram olarak gösterilmiştir.

            Gerek Dünya Sağlık Örgütünün değerleri , gerek AB değerleri ve gerekse de Türkiye'deki ulusal mevzuat değerlerine göre Türkiye'de il ve ilçelerden sadece 4'ünün havasının temiz olduğu Çevre Mühendisleri Odasınca açıklanmıştır.   Buna göre Türkiye'de sadece  Artvin, Ardahan, Tunceli, Gümüşhane Gemilerçekeği ve Rize Ardeşen'in havası temiz olup diğer geri kalan il ve ilçelerde yaşayan 60 milyon nüfus sağlığa zararlı sınır değerlerin üzerinde kirli hava solumaktadır. ( Bkz. Delil listesi-5 / http://www.cmo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=99281&tipi=67&sube=0) Nitekim Çevre Mühendisleri Odasının Çevre ve Şehircilik Bakanlığının " hava kalitesi ölçüm istasyonlarından " aldığı Devletin resmi hava kalitesi ölçümü verilerine dayanarak hazırladığı 2018 Hava Kirliliği Raporuna göre Türkiye'de İstanbul , Ankara , İzmir , Adana,Bursa başta olmak üzere tüm kentlerin havasının kirli olduğu sabittir.  (Bkz. Delil listesi-6 / http://www.cmo.org.tr/resimler/ekler/9d62b3a2bb620a4_ek.pdf?tipi=67&turu=H&sube=0) (25.04.2020 tarihinde web sitesine ulaşıldı )

                         ŞU HUSUS BİLİMSEL DELİLLERİN IŞIĞINDA SON DERECE AÇIK OLUP , COVİD-19 -CORONA  VİRUS SALGININA ÜLKE OLARAK  HAVALARIN ISINMAYA BAŞLADIĞI SIRADA YAKALANMAMIZ BİR ŞANS OLMUŞ VE ISINMA AMAÇLI YAKILAN KÖMÜRLERİN AZALMAYA BAŞLAMASI  SALGIN HASTALIĞIN ÇOK  FAZLA YAYILMAMASINI SAĞLAMIŞTIR.  ANCAK BİLİMİNSANLARI ÖNÜMÜZDEKİ KIŞ AYLARINDA SALGININ 2. DALGASINI BEKLEMEKTE OLUP ,( Bkz. Delil listesi-20 /  https://www.milliyet.com.tr/galeri/son-dakika-daha-kotu-olacak-corona-viruste-ikinci-dalga-grip-mevsimine-denk-gelecek-6194905)  KIŞ AYLARINDA GELECEK BİR 2. DALGA , COVİD-19 VİRUSUNU ÜZERİNDE  TAŞIYAN VE YAŞATAN PARTİKÜL MADDELERİ ARTTIRACAK BİR KÖMÜR KULLANIMIYLA BİRLEŞECEK OLURSA ÜLKEMİZ İÇİN FELAKET OLABİLİR. BU NEDENLE SAYIN MAHKEMENİZDEN İVEDİYETLE YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARI VERİLMESİNİ TALEP EDİYORUZ.  

                                    III )   2019 Aralık ayından bu yana küresel çapta Covid -19 ölümlerinin   dataları üzerinde yapılan son çalışmalar  endüstrileşmiş havası kirli olan yerlerde Covid -19 ölümlerinin  daha fazla olduğunu göstermektedir.

                                          Covid-19 salgınından en çok etkilenen ülkeler arasındaki İtalya'daki ölüm dataları , İtalya'nın endüstrileşmiş havası kirli kuzeyinde Covid-19 ölüm oranı %12 iken , İtalya'nın geri kalanında %4,5 olduğunu  ortaya çıkarmıştır. ( Bkz. Delil listesi-7 / -Can atmospheric pollution be considered a co-factor in extremely high level of SARS-CoV-2 lethality in Northern Italy?  )  (Bkz. Delil listesi-8  /  https://www.theguardian.com/environment/2020/apr/07/air-pollution-linked-to-far-higher-covid-19-death-rates-study-finds)

                                         Şu anda dünyada Covid -19 ölümleri sıralamasında 1. sırada olan ABD'deki ölüm dataları ise  hava kirliliğinin yoğun olduğu yerlerde Covid -19 ölümlerinin 20 kat fazla olduğunu  belirlemiştir.  Aynı çalışma 2,5 mikron partikül maddede metreküpte sadece %1 'lik artışın ( 2,5 PM  ug/ m3 )Covid -19 ölümlerinde %15 artışa neden olduğunu ortaya koymuştur. ( Bkz.Delil listesi-9 / Xiao Wu MS, Rachel C. Nethery PhD, M. Benjamin Sabath MA, Danielle Braun PhD, Francesca Dominici PhD-https://projects.iq.harvard.edu/covid-pm)

                                         İngiltere'deki Covid-19 ölüm dataları üzerinde yapılan çalışma ise ,  hava kirliliğinin yoğun olduğu Londra ve çevresinde Covid -19 ölümlerinin çok fazla olduğunu ve hava kirliliğiyle Covid -19 ölümleri arasında  net bir bağlantı olduğunu ortaya koymaktadır. ( Bkz.Delil listesi-10/  -Links between air pollution and COVID-19 in England Marco Travaglio 1 , Rebeka Popovic 1 , Yizhou Yu 1 , Nuno Santos Leal 1 , Luis Miguel Martins 1 1 MRC Toxicology Unit, University of Cambridge  https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.04.16.20067405v2.full.pdf)

                                    Başka bir  çalışma ise özellikle Dizel araçlardan atmosfere yayılan NO2 kirliliğine uzun süre maruz kalmanın  Covid-19 ölümlerini arttırdığını bulgulamaktadır.   (Bkz.Delil listesi-11 - Assessing nitrogen dioxide (NO₂) levels as a contributing factor to coronavirus (COVID-19) fatality )  ( Bkz. Delil listesi-12 / http://www.habereguven.com/hava-kirliliginin-yogun-oldugu-yerlerde-covid-19-olumleri-daha-fazla/2289/ )                           

                   Yukarıda da belirttiğimiz üzere ABD'deki ölüm datalarında  hava kirliliğinin yoğun olduğu yerlerde Covid -19 ölümlerinin 20 kat fazla olduğu , ülkemizde henüz ölçümü yapılmayan  2,5 mikron partikül maddede metreküpte sadece %1 'lik artışın ( 2,5 PM  ug/ m3 )Covid -19 ölümlerinde %15 artışa neden olduğu ( Bkz./ https://projects.iq.harvard.edu/covid-pm) İtalya'nın endüstrileşmiş havası kirli kuzeyinde Covid-19 ölüm oranı %12 iken , İtalya'nın geri kalanında %4,5 olduğu  ( Bkz.  - ), Türkiye'de ise kalitesiz kömür dağıtımı nedeniyle sadece 4 kent merkezinin Dünya Sağlık Örgütü ve AB standartlarına göre havasının temiz olduğu,kömür -petrol tüketiminin neden olduğu  iklim değişikliği sonucu mutasyon geçiren Covid-19 virusunun havası kirli olan yerlerde yaşayan akciğer rahatsızlıklarına sahip olan insanları öncelikle öldürdüğü dünya çapındaki bilimsel çalışmalarla sabit olduğundan,  ISINMA AMAÇLI KÖMÜR DAĞITIMINA HEMEN SON VERİLMESİ  GEREKMEKTEDİR.  

                                   IV) Bir yandan kömür kullanımı nedeniyle ortaya çıkan partikül maddelerin Covid-19 Corona virusu yaşatması ve uzak mesafelere dağıtması, diğer yandan  kömür kullanımının da neden olduğu hava kirliliğinin Covid -19 Corona virus salgın ölümlerini arttırıcı etkisi olduğunun İtalya , ABD ve İngiltere'deki ölüm datalarıyla sabit olması hususlarının yanısıra  ; iklim değişikliği , çevresel -ekolojik kirlilik , endüstriyel tarım ve endüstriyel hayvancılık nedenleriyle  Corona viruslerin mutasyona uğradığı ve artan  küreselleşme ithalat-ihracat artışı , turizm ve hayvanların yer değiştirmesi    gibi etkenlerle çok  çabuk şekilde yayılarak küresel salgınlara yol açtığı da belirlenmiştir.  Çin'in Wuhan kentinden bütün dünyaya yayılarak KÜRESEL BİR SALGIN HALİNE DÖNÜŞEN COVİD -19 SALGINI DA BİR CORONA VİRUS MUTASYONUDUR. Zoonotic virusler olarak adlandırılan  CORONA virusler, bilimsel delillere göre  normal iklim ve çevre şartlarında hayvanlardan insana geçip , insanları hasta etme özelliğine sahip değilken;  iklim değişikliği ve diğer çevresel -ekolojik sebeplerle MUTASYONA UĞRAYARAK İNSANLARA GEÇİŞ YAPABİLME VE    HASTA ETME ÖZELLİĞİNİ KAZANMAKTADIR. 2010 yılı ve öncesinde  yayınlanmış olan  bu konudaki muhtelif akademik çalışmaları derlemiş olan ekteki bilimsel  makale derlemeleri ve spesifik makaleler  göstermektedir ki ;   Corona virus gibi hayvandan insana gecen Zoonotic virusler,  insan kaynaklı çevresel faktörler-iklim değişikliği  nedeniyle sürekli mutasyon geçirmektedir.. Diğer yandan her yeni  mutasyon insan bağışıklık sisteminin tanımadığı şekilde insan organizmasına  saldırmaktadır.  Yakın geçmişte SARS ,  MERS  olarak ortaya çıkmış olan mutasyon geçirmiş Corona virusler ,  küresellesme , insan  yerleşim alanlarının yaban hayatına taşması ve  küreselleşen dünyada insanların-hayvanların sürekli yer degistirmesi nedenleriyle  küresel salgın hastalıklar haline dönüşmektedir. (Bkz. Delil listesi-13 /    https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2874344/) Ekteki bilimsel çalışmalarda görüldüğü üzere bilim insanları 2010 yılı ve öncesinde mutasyona  uğramış yeni Corona Viruslerin geleceğini haber vermişlerdir. İklim değişikliği ve diğer çevresel-ekolojik kirlilik faktörlerinin neden  olduğu Covid-19  mutasyonu  7,6 milyar insanın hayatını tehlikeye atan bir salgın hastalığa dönüşmüştür.

".....................Artan insan nüfusunu besleyebilmek için doğal kaynaklar üzerindeki aşırı yük ,; bazen  cok fazla sayıda hayvan da içeren yoğun bir tarımsal üretim ya da aynı bölgede çok fazla hayvan türünün bulunduğu çiftçilik -hayvancılık faaliyetleriyle sonuçlanıyor .Bu faaliyetler hayvan türlerinin arasındaki hastalık geçişlerini kolaylaştırabiliyor.Buna ilaveten insanların( 3 ) Colizza V, Barrat A, Barthélemy M, Vespignani A. The role of theairline transportation network in the prediction and predictability of global epidemics. Proc Natl Acad Sci U S A. 2006;103:2015–20. DOI: 10.1073/pnas.0510525103)

, hayvanların ve ürünlerin ( 4) 4. Fèvre EM, Bronsvoort BM, Hamilton KA, Cleaveland S. Animal movements and the spread of infectious diseases. Trends Microbiol. 2006;14:125–31. DOI: 10.1016/j.tim.2006.01.004 )  artan küreselleşmeye bağlı olarak dünyanın her tarafına hareket ettiğine tanık oluyoruz. Çok sıkı kontrol mekanizmalarını zorlayan bu hareketlilik  ,  eşi görülmemiş bir hızda enfeksiyonların yayılmasına olanak veriyor. Buna ek olarak , insan nüfusunun artışı veya turizmle doğal  yaşam alanlarına sürekli  olarak insanların taşması , insanları yeni ekolojik ortamlara taşıyor ve yeni ortaya çıkan zoonotic virüslere açık hale getiriyor.  İklimsel değişiklikler hastalıkların uygun şartlarının  (coğrafi olarak)  genişlemesine olanak tanırken  , potansiyel hastalıkların şekil değiştirerek  ortaya çıkması için zemin sağlıyor. ( 5) Jones KE, Patel NG, Levy MA, Storeygard A, Balk D, Gittleman JL, et al. Global trends in emerging infectious diseases. Nature.

2008;451:990–4. DOI: 10.1038/nature06536 )  Önümüzdeki 20 yılda iklim değişikliği , yeni bölgelerde yeni hastalıkların ortaya çıkmasına neden olan en önemli sorun olacak.  İklim değişikliği , aynı zamanda hastalık taşıyıcı mikropların ve taşıyıcılarının da evrilmesine ( değişmesine ) yol açıyor. Hastalık yapıcıların  sürekli dönüşümü  ve yeniden birleşimi başka biçimlerdeki  hastalıkların  yayılmasına ve sürmesine neden oluyor. Ekolojik koşulların değişmesi ve hastalık yapıcı virüslerin ( pathogen) çeşitliliği , değişmiş bir hastalık yapıcı ( pathogenic ) potansiyelin artışına yol açabilir...... Public Health Threat of New,Reemerging, and Neglected Zoonoses in the Industrialized World

Sally J. Cutler, Anthony R. Fooks, and Wim H.M. van der Poel-Emerging Infectious Diseases • www.cdc.gov/eid • Vol. 16, No. 1, January 2010) ( / Bkz. 14 - https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2874344/)

                                 -  Başka bir akademik  çalışmada ise aynı familyadan yine zoonotic virüs olan   SARS, MERS   gibi  CORONA VİRÜSLERİNİN de  artışa geçtiği belirtilmektedir. (Bkz. Delil listesi-15/ - https://royalsocietypublishing.org/doi/full/10.1098/rsif.2014.0950)

                                 - Yine ekteki akademik çalışma ise geçmişteki Corona virus mutasyonları olan SARS salgının 2002 yılında , MERS salgının ise 2012 yılında olduğunu tespit edip , iki Corona virus mutasyonu arasındaki sürenin 10 yıl olduğuna , Covid -19 salgınının ise bu defa 7 yıl sonra yeni bir Corona virus mutasyonu olarak  2019 yılında gerçekleştiğine ve virusun mutasyona uğrama süresinin 3 yıl kısaldığına dikkat çekerek  ,  gelecekte beklenecek Corona virus mutasyonunun daha kısa bir süre zarfında gerçekleşebileceği ihtimali üzerinde durmaktadır. ( Bkz. Delil listesi- 16/  The novel coronavirus (2019-nCoV) outbreak: think the unthinkable and be prepared to face the challenge/ Giuseppe Lippi   and Mario Plebani / https://doi.org/10.1515/dx-2020-0015 Published online: 28 Jan 2020/ https://www.degruyter.com/view/journals/dx/ahead-of-print/article-10.1515-dx-2020-0015/article-10.1515-dx-2020-0015.xml) .

                      "İngiltere’de yayınlanan Guardian gazetesinin haberine göre uzmanlar yayımladıkları bilimsel makalede, “Kovid-19'un sorumlusu tek bir tür var; o da biziz” dedi ve şöyle devam etti: “Son dönemdeki salgınlar, insan faaliyetlerinin doğrudan sonuçları, özellikle de her ne pahasına olursa olsun ekonomik büyümeye önem veren küresel mali ve ekonomik sistemlerimizin. Mevcut krizin ortaya çıkardığı zorlukları aşmak ve gelecektekilerin tohumlarını atmaktan kaçınmak için küçük bir fırsat penceremiz var................. Yaygın ormansızlaşma, tarımın kontrolsüz genişlemesi, yoğun çiftçilik, madencilik ve (not:enerji sektörü yatırımlarının da olduğu / infrastructure ) altyapı  gelişimi ve vahşi türlerin sömürülmesi hastalıkların yayılması için ‘mükemmel fırtına' bir yarattı" Uzmanlar, bu faaliyetlerin daha çok sayıda insanı, insanlarda görülen hastalıkların yüzde 70'inin kaynağı olan hayvanlarla karşı karşıya getirerek pandemilere yol açtığını vurguladı.................. Uzmanlar “Çevre standartlarını gevşetmek ve yoğun tarım, hava yolu, fosil yakıt bağımlı enerji sektörlerini güçlendirmek siyaseten faydalı olabilir, ancak bunu acil ve köklü değişiklikler olmadan yapmak, özünde gelecekteki pandemilerin ortaya çıkmasını sübvanse eder” dedi." (Bkz. Delil listesi-17  / http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/bilim-insanlari-salgina-biz-sebep-olduk-1735680) (Bkz.Delil listesi-18 / https://www.theguardian.com/world/2020/apr/27/halt-destruction-nature-worse-pandemics-top-scientists)denilmek suretiyle kömürün de içinde olduğu fosil yakıt sistemlerinin devam etmesinin gelecekteki yeni salgınların önünü açacağı belirtilmektedir.

                              Sözkonusu haberlerin atıf yaptığı makaleye baktığımızda ise , haberde yer verilmeyen ve tüm  insanlığı korkuya düşürmesi gereken , doğaya zarar veren insan faaliyetlerine, KÖMÜR BAŞTA OLMAK ÜZERE TÜM FOSİL YAKIT TÜKETİMİNE  KESİNLİKLE AMA KESİNLİKLE -HEMEN ŞİMDİ  son verilmesi gerektiğini gösteren bir  bölüm  yer almaktadır.   

                             " ....Bu yalnızca başlangıç olabilir. Hayvanlardan insanlara geçen hastalıklar her yıl 700.000 ölüme neden olsa da ,    gelecekteki  salgın olasılıkları çok fazla .  Memelilerde ve su kuşlarında insanları hasta edebilecek henüz tanımlanmamış 1.700.000 kadar virus olduğu düşünülüyor.   Bunlardan herhangi birisi   Covid 19'dan  daha yıkıcı ve öldürücü olabilecek  şekilde gelecekteki X hastalığı olabilir. "  ( Bkz. Delil listesi-19 / https://ipbes.net/covid19stimulus)

                                   Bilimsel çalışmalarla " iklim değişikliği ve çevresel -ekolojik koşullardaki değişikliklerin Corona virus mutasyonuna yol açtığının sabit olması , evvelce ortaya çıkan SARS , MERS gibi Corona viruslerin de mutasyona uğramış virusler olduğunun belirlenmiş olması" , KÖMÜR KULLANIMININ NEDEN OLDUĞU HAVA KİRLİLİĞİNİN YOĞUN OLDUĞU YERLERDE COVİD-19 ÖLÜMLERİNİN DAHA FAZLA OLMASI , KÖMÜR KULLANIMININ NEDEN OLDUĞU PARTİKÜL MADDELERİN CORONA VİRUSU TAŞIMASI VE YAŞATMASI HUSUSLARI BİRLİKTE DEĞERLENDİRİLDİĞİNDE ; KÖMÜR DAĞITIMINA SON VERİLMEDİĞİ ,   İKLİM KRİZİ ÇÖZÜLMEDİĞİ  , İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ENGELLENMEDİĞİ , ENDÜSTRİYEL TARIM VE HAYVANCILIK SONLANDIRILMADIĞI ,    YIYECEK GIDA MADDESİ İTHALATI ve DEĞİŞİK EKOSİSTEMLERDEN CANLI HAYVAN İTHALATI SONLANDIRILMADIĞI TAKDİRDE BULUNACAK COVİD -19 AŞISI GİBİ ARIZİ  ÇÖZÜMLER " BATAKLIKTA SİNEK AVLAMAKTAN ÖTEYE " GEÇEMEYECEKTİR.   Yapılması gereken bataklığı kurutmak , bunun için de iklim değişikliğine-çevre kirliliğine -hava kirliliğine  neden olan kömür tüketimini sonlandırMAKTIR.

                                   Yukarıda BELİRTİLEN TÜM DELİLLERLE SABİT OLDUĞU ÜZERE , DAVA KONUSU RED İŞLEMİNİN UYGULANMASINDA TELAFİSİ İMKANSIZ ZARAR VE AÇIK HUKUKA AYKIRILIK ŞARTLARI BİRLİKTE GERÇEKLEŞMİŞ OLUP DAVA KONUSU İŞLEMİN YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASINA VE NETİCETEN DAVAMIZIN KABULÜNE KARAR VERİLMESİNİ TALEP EDİYORUZ.

EK DELİLLER                    :

1. https://www.theguardian.com/environment/2020/apr/24/coronavirus-detected-particles-air-pollution) 
2. SARS-Cov-2 RNA Found on Particulate Matter of Bergamo in Northern Italy: First Preliminary Evidence/ Leonardo Setti, Fabrizio Passarini, Gianluigi De Gennaro, Pierluigi Baribieri, MariaGrazia Perrone, Massimo Borelli, Jolanda Palmisani, Alessia DiGilio, Valentina Torboli, Alberto Pallavicini, Maurizio Ruscio, PRISCO PISCITELLI, Alessandro Mian https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.04.15.20065995v2)
3. Air Pollution and the Novel Covid-19 Disease: a Putative Disease Risk FactorLuigi Martelletti¹ and Paolo Martelletti² /https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7156797/#CR6)
4.   http://www.habereguven.com/hava-kirliligi-parcaciklarin-da-koronavirus/2796/)
5. http://www.cmo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=99281&tipi=67&sube=0)
6. http://www.cmo.org.tr/resimler/ekler/9d62b3a2bb620a4_ek.pdf?tipi=67&turu=H&sube=0)
7. Can atmospheric pollution be considered a co-factor in extremely high level of SARS-CoV-2 lethality in Northern Italy?  )
8. https://www.theguardian.com/environment/2020/apr/07/air-pollution-linked-to-far-higher-covid-19-death-rates-study-finds)/
9. Xiao Wu MS, Rachel C. Nethery PhD, M. Benjamin Sabath MA, Danielle Braun PhD, Francesca Dominici PhD-https://projects.iq.harvard.edu/covid-pm)
10. Links between air pollution and COVID-19 in England Marco Travaglio 1 , Rebeka Popovic 1 , Yizhou Yu 1 , Nuno Santos Leal 1 , Luis Miguel Martins 1 1 MRC Toxicology Unit, University of Cambridge  https://www.medrxiv.org/content/1101/2020.04.16.20067405v2.full.pdf)
11. Assessing nitrogen dioxide (NO₂) levels as a contributing factor to coronavirus (COVID-19) fatality ) 
12. http://www.habereguven.com/hava-kirliliginin-yogun-oldugu-yerlerde-covid-19-olumleri-daha-fazla/2289/ )
13. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2874344/            
14.   Public Health Threat of New,Reemerging, and Neglected Zoonoses in the Industrialized WorldSally J. Cutler, Anthony R. Fooks, and Wim H.M. van der Poel-Emerging Infectious Diseases • www.cdc.gov/eid • Vol. 16, No. 1, January 2010)
15. https://royalsocietypublishing.org/doi/full/10.1098/rsif.2014.0950)
16.     The novel coronavirus (2019-nCoV) outbreak: think the unthinkable and be prepared to face the challenge/ Giuseppe Lippi   and Mario Plebani / https://doi.org/10.1515/dx-2020-0015 Published online: 28 Jan 2020/ https://www.degruyter.com/view/journals/dx/ahead-of-print/article-10.1515-dx-2020-0015/article-10.1515-dx-2020-0015.xml) .
17.  http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/bilim-insanlari-salgina-biz-sebep-olduk-1735680)
18. https://www.theguardian.com/world/2020/apr/27/halt-destruction-nature-worse-pandemics-top-scientists)
19.   https://ipbes.net/covid19stimulus)
20. https://www.milliyet.com.tr/galeri/son-dakika-daha-kotu-olacak-corona-viruste-ikinci-dalga-grip-mevsimine-denk-gelecek-6194905) 

SONUÇ                            : Yukarıda belirtilen  ve res'en nazar-ı itibara alınacak nedenlerle , kömür kullanımının ve kömür kullanımının neden olduğu partikül maddelerin Covid-19 Corona virus salgınını arttıran etkisi  , sayın mahkemenizce  Yürütmenin Durdurulması konusunda verilecek RED veya KABUL kararının  önümüzdeki kış aylarında 2. dalgasının geleceği söylenen Corona virus salgınından 10 binler-100 binler veya milyonların ölmesini veya yaşamasını belirleyecek olan BİR KARAR OLACAĞINA DAİR BİLİMSEL DELİLLERİN SUNULMASI , netice itibariyle TELAFİSİ İMKANSIZ ZARAR ve AÇIK HUKUKA AYKIRILIK ŞARTLARI BİRLİKTE GERÇEKLEŞTİĞİNDEN dava açtığımız tarihte henüz bilim dünyasınca belirlenmemiş olan bilimsel gerçeklikler de dikkate alınarak YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEBİMİZİN KABULÜNE  , neticeten davamızın kabulüne  karar verilmesini  saygıyla bilvekale  talep ederiz.7.05.2020 

                                                                 ( kendi adına asaleten müvekkillere  vekaleten )

                                                                                   Davacılar Vekili

                                                                                    Av. İsmail Hakkı Atal

                                                          

 2. Av.Arif Ali Cangı ,

                                                 3. Av. Mustafa Kurtul Karabulutlar ,

                                             4. Av. Ozan Orfan ,

                                             5. Av.Elif Yar ,

                                              6. Av.Şehrazat Mercan ,

                                              7. Av. Senih  Özay ,

                                              8. Av. Ali Arabacı ,

                                               9. Av. Mafalet Ünlü Tez