Sinop Ayancık'ta daha önce çevresel etki değerlendirme (ÇED) raporu almaksızın kurulan ve çevreye verdiği zararlar nedeniyle kapatılmasına rağmen tekrar açılmak istenen hidroelektrik santraline (HES) bölge halkı tepkili. Koronavirüs salgını nedeniyle iptali için yetkili makamlara başvurulmasına rağmen 22 Eylül'de ÇED bilgilendirme toplantısı yapılması kararı alındı.
Şirket yöneticilerinin daha önce HES’in yapım aşamasında kazıdan çıkan 530 bin ton toprağı, toprak harfiyatı yönetmeliğine aykırı olarak dere yataklarına, yamaçlara, ormana ve denize dökmeleri üzerine ceza almalarına rağmen terkar açmak istiyorlar.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 22 Eylül'de bölge halkının koronavirüs nedeniyle tüm itirazlarına rağmen ÇED bilgilendirme toplantısı yapmak istiyor.
HES'in ilçeye büyük zararlar verdiğini vurgulayan Ayancık Çevre Koruma Derneği Başkanı Mukaddem Sarısoy, HES'in ilçe kuruluşuna ve mahkeme süreçlerine dair şu bilgileri verdi:
"Ayancık’ta ilk elektrik enerji üretim tarafından ÇED raporu alınmadan, ÇED gerekli değildir raporu ile 15.6 megawatt gücünce 2012 yılında yapılmıştır. 2011 yılında Ayancık HES’in çevreye vermiş olduğu zararlar nedeniyle kamu adına yürütmeyi durdurulması ve projenin iptali için Samsun Birinci İdare Mahkemesi’ne 51 arkadaşımızla birlikte dava açtık. Mahkeme bizleri haklı bularak 2013 yılında yürütmenin durdurulmasına ve projenin iptaline karar verdi. Gerekçeli kararda projenin yetersiz olduğu, toprak harfiyat yönetmeliğine uyulmadığı, dere yatağına bırakılacak can suyunun yetersiz, çevreye telafisi mümkün olmayan zararlar vereceği belirtilmiştir."
"TOPRAK HARFİYATINI DENİZE, DERE YATAĞINA DÖKTÜLER"
Son olarak Samsun Birinci İdare Mahkemesi tarafından Ayancık HES tekrar kapatıldığını hatırlatan Sarısoy, "Danıştay’ın aynı yönde vermiş olduğu kararla onanmış oldu. Ayancık HES şu an kapalı durumdadır. Şirket Ayancık HES’in yapım aşamasında kazıdan çıkan 530 bin ton toprağı, toprak harfiyatı yönetmeliğine aykırı olarak dere yataklarına, yamaçlara, orman derinlerine ve denize dökmüştür. Bu nedenle Ayancık merkezinin tehdit altında olduğuna dair Devlet Su İşleri’nin (DSİ) raporu mevcuttur" diye konuştu.
"ŞİRKET YÖNETİCİLER DAHA ÖNCE CEZA ALDILAR"
Ayancık HES’in yapımında 24 binden fazla ağaç kesildiğini, bir o kadar ağacında dökülent toprak harfiyatı altında kaldığını belirten Sarısoy, “Ayancık HES’İ yapan ilk elektrik üretim şirketi yöneticilerinden proje sorumlusu, şantiye şefi çevreyi kasten kirletmekten, Orman Kanunu’na muhalefetten 18 ay cezaya çarptırılmıştır. Belki de bu durum Türkiye’de ilktir. Çevreye verdiği zarara rağmen tekrar açılmak isteniyor” dedi.
"İÇME SUYUNA ZARAR VERECEĞİ DSİ RAPORLARINDA MEVCUT"
HES’in tekrar açılması durumunda Ayancık’ta içme suyunun zarar göreceğine dikkat çeken Sarısoy, “Bu durum İller Bankası ve DSİ raporlarında açıkça belirtilmiştir. Daha önce bu raporlar gerekli resmi makamlara gizlenmiştir” diye konuştu.
"ÇED TOPLANTISININ YAPILMASINI İSTEMİYORUZ"
Sarısoy, ÇED raporu için 22 Eylül’de halk katılım toplantısının yapılmak istendiğinin bilgini vererek, “İlçemizde koronavirüs salgını yoğun olduğundan 20’nin üzerinde vatandaşımız hayatını kaybetmiş, ilçe kaymakamımız koronavirüse yakalanmış ayrıca bir köyümüz de karantina altına alınmıştır. Bu şartlarda böyle bir toplantıya halkın katılımı yeterli düzeye ulaşamayacaktır. Şirket kar, vatandaşlarımız ise can derdinde. Bu nedenle Ayancık’ta ÇED toplantısının yapılmasını istemiyoruz” diyerek çağrıda bulundu.
