(ANKARA) - 2025 yılında en çok beklenen uluslararası zirveleri ve toplantıları arasında, Haziran 2025’te Kanada’nın ev sahipliğinde yapılacak G7 Zirvesi, 24-26 Haziran’da Hollanda’nın Lahey kentinde düzenlenecek NATO Zirvesi, 9-23 Eylül tarihlerinde ABD’nin New York kentinde yapılacak BM Genel Kurulu’nun 80’inci toplantısı 22-23 Kasım’da Güney Afrika’nın ev sahipliğinde Johannesburg’da yapılacak G20 Zirvesi ve Brezilya’nın ev sahipliğinde düzenlenecek BRICS Zirvesi yer alıyor.
Son birkaç yıldır dünyada çeşitli bölgelerinde devam eden sıcak çatışmalar, siyasi karışıklıklar, iklim krizi, eşitsizlikler, dünya genelinde sosyal refahın düşmesi ve açlığın yaygınlaşmasına tanıklık ediliyor. Dünyanın hareketli gündemi birçok ülkenin katıldığı büyük zirve ve toplantılarda şekilleniyor. Küresel gündemin yoğun geçtiği 2024’ün ardından 2025 yılının da önemli uluslararası zirve ve toplantılara ev sahipliği yapması bekleniyor.
New York merkezli ABD dış politikası ve uluslararası ilişkiler alanlarında faaliyet gösteren bir düşünce kuruluşu olan Council on Foreign Relations’ın (CFR) derlemesine göre öne çıkan zirve ve toplantılar şöyle:
Dünya Ekonomi Forumu: 20-24 Ocak 2025 tarihlerinde her yıl olduğu gibi İsviçre’nin Davos kasabasında yapılması planlan Dünya Ekonomi Forumu’nda iş dünyası, hükümet ve sivil toplumdan çok sayıda paydaş bir araya gelecek. Katılımcılar gelişmekte olan teknolojilerin daha kapsayıcı bir küresel ekonomiyi kolaylaştırmasını, jeoekonomik değişimlere daha iyi uyum sağlamasını, insan sermayesinin gelişimini artırmasını, daha yeşil ve daha sürdürülebilir bir ekonomiyi teşvik etmesini ve daha güvenilir ve adil bir küresel ekonomik düzen inşa etmesini sağlamanın yollarını ele alacak. Tartışmalar, büyük olasıklıkla Dünya Ekonomik Forumu'nun Ocak ayında konferans öncesinde yayınladığı yıllık Küresel Riskler Raporu ile çerçevelenecek.
G7 Zirvesi: Haziran 2025’te Kanada’nın Alberta eyaletindeki Kananaskis bölgesinde, Kanada’nın ev sahipliğinde düzenlenecek olan G-7 Zirvesi’nde daha kapsayıcı ekonomilere doğru ilerlemeye, iklim değişikliğinin artan olumsuz etkileriyle mücadeleye ve gelişmekte olan teknolojileri düzenlemeye öncelik verilmesi planlanıyor.
İtalya'daki Zirve’nin göç ve Ukrayna konularında, kaldıkları yerden 2025 Zirvesi’nde de devam edilmesi beklenmekle birlikte, Orta Doğu'daki güvenlik ve istikrarın da gündemde özel bir yer tutması bekleniyor. Zirve’ye aynı zamanda yeni hükümet liderlerinin katılması bekleniyor.
BM Okyanus Konferansı: 9-13 Haziran 2025 tarihinde Fransa’nın Nice kentinde Fransa ve Kosta Rika’nın ortak ev sahipliğinde düzenlenecek olan 2025 BM Okyanus Konferansı, 2022 yılında Portekiz'in Lizbon kentinde düzenlenen konferanstan bu yana düzenlenecek ilk konferans olacak. Açık Denizler Antlaşması olarak bilinen Ulusal Yetki Alanlarının Ötesinde Biyoçeşitliliğe ilişkin Antlaşması’nın imzaya açılmasından bu yana ilk konferans olacak olan Konferans’ta antlaşma ve hükümlerinin ele alınması bekleniyor. Konferans’ın Okyanus Eylem Panelleri, üye devletleri, BM kurumlarını, sivil toplum kuruluşlarını ve özel şirketleri bir araya getirerek okyanusların korunmasına yönelik taahhütleri teşvik edecek. Konferans’ın Nice Okyanus Eylem Planı’nın gönüllü bir deklarasyon olarak kabul edilmesiyle sonuçlanması bekleniyor.
NATO Zirvesi: 24-26 Haziran 2025 tarihinde Hollanda’nın Lahey kentinde düzenlenecek olan NATO Zirvesi’nde savunma harcamalarına ilişkin taahhütler ve Ukrayna-Rusya savaşı ele alınacak. Zirve’de ittifak üyesi ülkelerin savunma harcamalarındaki gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 2’si oranını ayırma taahhütleri kapsamında, bu oranın arttırılmasının gündeme gelmesi bekleniyor.
BM 80. Genel Kurul Toplantısı: 9-23 Eylül 2025 tarihlerinde ABD’nin New York kentinde yapılacak BM Genel Kurulu’nun 80’inci toplantısında kalkınma, barış ve güvenlik, teknoloji ve gençlerin güçlendirilmesi konularını ele almak üzere geçen yıl kabul edilen Geleceğin Paktı'nın etkisinin değerlendirilmesi bekleniyor. Ayrıca Katar’ın ev sahipliğinde Kasım ayında İkinci Dünya Sosyal Kalkınma Zirvesi’nin yapılması planlanıyor. Bu toplantıda 30 sene önce aynı adla düzenlenen ilk zirvedeki taahhütler gözden geçirilecek.
BM İklim Değişikliği Konferansı (COP30): COP30 olarak bilinen BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin 30’uncu toplantısı 10-21 Kasım 2025 tarihlerinde Brezilya’nın Belem kentinde düzenlenecek. Artan sera gazı emisyonlarının habitat üzerindeki tehdidine vurgu yapılması bekleniyor. Ev sahibi Brezilya’nın Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, devlet temsilcilerinin konferansa emisyonların azaltılmasına yönelik yenilenmiş planlarla gelmelerini beklediğini belirtmişti.
G20 Zirvesi: 22-23 Kasım’da Güney Afrika’nın Johannesburg kentinde yapılacak olan Yirmiler Grubu (G20) ilk kez bir Afrika ülkesinde yapılacak. Johannesburg’da yapılacak olan Zirve, küresel Güney'den bir ülkenin dönem başkanlığını üst üste dördüncü kez üstlendiği bir zirve olacak. Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, gündemi “Dayanışma, Eşitlik ve Sürdürülebilirlik” teması altında Brezilya, Hindistan ve Endonezya'daki son G20 toplantılarında ele alınan konulara dayandırdı. Güney Afrika’nın G20 gündemi, gelişmekte olan ekonomiler için önemli olan konuları ele almayı amaçlıyor ve iklim değişikliğiyle ilgili afetlere dayanıklılık, gelişmekte olan ülkeler için borç hafifletme ve adil bir enerji geçişi için finansmanın seferber edilmesi konularına odaklanacak.
ASEAN ve Doğu Asya Zirvesi: 2025 Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) Zirvesi, bu sene Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur düzenlenecek. Zirve’de sürdürülebilir kalkınma, iklim değişikliği, dijitalleşme ve cinsiyet eşitliğine öncelik veren 20 yıllık bir yol haritası gündeme gelecek. Ekonomik odaklı olması beklenen Zirve’de Malezya’nın öncelikli 15 ekonomik çıktı ile birlikte ASEAN Dijital Ekonomi Çerçeve Anlaşması gibi güncellenmiş ticaret anlaşmalarına ilişkin beklenen sonuçları açıklaması bekleniyor.
Genellikle ASEAN Zirvesi’nin ardından yapılan Doğu Asya Zirvesi’nde, ABD ve Çin’in daha geniş bir uluslar yelpazesinde bir araya gelmesi için bir fırsat olarak görülüyor. Zirve, ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump’ın ikinci yönetiminin ilk toplantısı olacak.
BRICS Zirvesi: Brezilya’nın ev sahipliğindeki BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika Cumhuriyeti) Zirvesi’nde dört yeni üyesi ve 13 ortak ortak üye ikinci kez toplantıya katılacak. Zirve’de genişlemenin ele alınmasının değerlendirilmesi bekleniyor.
