Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ve ifo Ekonomik Araştırma Enstitüsü tarafından yapılan araştırmaya göre, Türkiye’de hanelerin yüzde 24,7’si, salgın kaynaklı gelir kaybı nedeniyle Şubat 2020 dönemine kıyasla aldıkları gıda miktarını azalttı.
Sözcü'den Emre Deveci'nin haberine göre, araştırma, ağustos ayında Türkiye’nin yanı sıra Belarus, Mısır, Yunanistan, Macaristan, Polonya, Sırbistan, Ukrayna, Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, İspanya ve İsveç’i de içeren toplam 14 ülkede 40 bin yetişkinle yapıldı.
Salgın kaynaklı gelir kaybı neticesinde Hollanda’da aldıkları gıda miktarını azaltanların oranı sadece yüzde 3,8 olurken, listede Mısır yüzde 31,8’lik oranla ilk sırada yer aldı.
Türkiye’de ankete yanıt verenlerin yüzde 65,7’si salgından ekonomik olarak olumsuz etkilendiğini söyledi.
TÜRKİYE ÜCRETSİZ İZİNDE LİDER
Türkiye’de ankete yanıt verenlerin yüzde 20,5’i salgın döneminde çalıştığı iş yeri tarafından ücretsiz izne çıkarıldığını söyledi.
Bu oranla Türkiye; 14 ülke arasında ücretsiz izin alanında ilk sırada yer aldı.
Türkiye’de salgın döneminde imza atılan düzenlemeye göre, kayıtlı çalışırken ücretsiz izne çıkarılan işçilere İşsizlik Sigortası Fonu’ndan günlük 39,24 TL, aylık 1177 TL ödeme yapılıyor. 8.93 TL'lik damga vergisi düşüldükten sonra aylık net ödeme1168 TL’ye geriliyor.
Bu rakam, Türk-İş’in hesaplamasına göre 2 bin 448 TL olan dört kişilik ailenin aç kalmamak için ihtiyaç duyduğu asgari gıda harcamasının yarısından bile az.
HER 100 KİŞİDEN 21’İ İŞİNİ KAYBETTİĞİNİ SÖYLEDİ
Türkiye’de ankete yanıt verenlerin yüzde 21,3’ü salgın döneminde işini kaybettiğini söyledi. Bu alanda ilk sırada yüzde 23’lük oranla Mısır yer alırken, bu oran Almanya’da sadece yüzde 3,4’te kaldı.
Türkiye’de ücretli izne çıkarılanların oranı ise yüzde 25,9 oldu ve yüzde 30’luk oranla ilk sırada yer alan Mısır’ın hemen ardından ikinci sırada yer alındı.
Türkiye’de ankete yanıt verenlerin yüzde 23,2’si çalışma saatlerinin azaldığını, yüzde 19,6’sı maaş ödemelerinin durduğunu, yüzde 26,8’i ücretinin azaldığını, yüzde 28,1’i çalışma saatlerinin arttığını, yüzde 26,9’u ikinci bir işe başladığını, yüzde 23,2’si işsizken iş bulduğunu, yüzde 27,3’ü aile işletmesini kapattıklarını, yüzde 29,8’i bir aile üyelerinin yurt dışından döndüğünü söyledi.
Salgından ekonomik olarak etkilenmediğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 19 oldu.
HER BİN HANENİN 125’İNDE EN AZ BİR KİŞİ ÜNİVERSİTEYİ BIRAKTI
Anket sonuçlarına göre, Türkiye’de hanelerin; yüzde 49,2’si lüks ürünleri, yüzde 24,1’i alkolü, yüzde 25,4 araba kullanımını, yüzde 40,8’i tatili, yüzde 17,8’i sigarayı azalttı.
Salgın kaynaklı gelir kaybı nedeniyle Türkiye’de hanelerin yüzde 12,5’inde en az bir kişi üniversiteyi bıraktı. Bu alanda Mısır, yüzde 17’lik oranla ilk sırada yer alırken, Hollanda’da oran yüzde 1,2’de kaldı.
Aynı nedenle Türkiye’deki hanelerin yüzde 14,8’inde en az bir kişi kayıtlı olduğu eğitim kursuna devam etmedi. Yüzde 26,1’inde doktora gitmek gerekirken gidilmedi, yüzde 5,8’inde sigorta iptal edildi, yüzde 6’sında ilaçlar alınmadı, yüzde 12,4’ü bir yerlere yardım etmeyi bıraktı, yüzde 12,1’inde faturaların ödenmesi gecikti, yüzde 7,2’si tv/telefon/internet hizmeti alımlarını kesti, yüzde 16,4’ü borç taksidini zamanında ödeyemedi, yüzde 8,4’ü bir varlığını sattı, yüzde 5’i taşınmak zorunda kaldı, yüzde 12,9’u bir yakınından borç istedi, yüzde 6,8’i vergi borcunu yapılandırmak istedi, yüzde 5,2’si konut kredisi ödemesini geciktirdi.
Türkiye’de salgın kaynaklı gelir kaybı nedeniyle alınan önlemler sorusuna “hiçbir önlem almadığı” yanıtını verenlerin oranı ise yüzde 11,2 oldu. Bu oran, 14 ülke arasındaki en düşüğü oldu.
TÜRKİYE İÇİN YÜZDE 3,5 KÜÇÜLME TAHMİNİ
EBRD, anket dışında yatırımı bulunan 38 ülkeye dair ekonomik büyüme tahminlerini paylaştı. Buna göre, banka, Türkiye ekonomisinin 2020’de yüzde 3,5 küçüleceğini tahmin ediyor.
Banka, 38 ülkede ortalama yüzde 3,9’luk küçülme öngörüyor.
