CHP eski Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran, AKP iktidarının ülkeye cinnet geçirtirken, bir yandan da ekonomik krizin bağıra bağıra geldiğini söyledi. Siyasi ve ekonomik gündeme ilişkin bir basın açıklaması yapan Oran, dünyanın konuştuğu gündem ile Türkiye'nin sıcak gündem maddeleri arasındaki büyük çelişkiyi ortaya koydu. Oran'ın açıklaması şöyle: "Dünya Mars’a giderken, yapay zekayı, robotlardan cobota geçişi yaşarken, 3 boyutlu yazıcıyı, endüstri 4,0'ı, dijital dönüşümü konuşurken, AKP hükümeti demokrasiyi katlederek, hukuku mahvederek, ekonomiyi kötü yöneterek, idamı tartışarak, çocuk evliliğini ve tecavüzü savunarak, Türkiye’yi hızla ve istikrarlı bir şekilde Orta Çağa götürüyor ve büyük ekonomik krizin göz göre göre gelmesine adeta davetiye çıkarıyor. TÜRKİYE ÇÖKÜŞTE... EKONOMİDE BÜYÜK FELAKET KAPIDA.... Yıllardır izlenen yanlış ekonomi politikaları ile ülkeyi aşırı biçimde dış kaynağa bağımlı hale getirildi Ortaya çıkan hukuk ve demokrasi açığı, güveni, itibarı tüketti, ülkeye sermaye girişlerinin önünü kesti. Buna bağlı olarak yatırım ortamı yok oldu, sermaye kaçışı başladı. Aşırı döviz ihtiyacına karşılık yeterli dış kaynak gelmediği gibi içerideki de çıkma eğilimine girince kurlarda oynaklık başladı, füze gibi yükselen kurlar durdurulamıyor. 'Asıl OHAL ekonomide ilan edilmeli' dediğimizde dolar 2,95 TL’ydi, bugün 3,40 TL’yi gördü. Son 2 yılda TL’nin ABD $’ı karşısında değer kaybı %50’yi buldu AKP’nin 10. Beş yıllık kalkınma planında 2018 yılı için öngörülen dolar kuru 1,97 liraydı Ancak AKP bu tehditi görmek yerine; FETÖ darbe girişimini fırsat bilerek getirdikleri OHAL kapsamında hukuksuz KHK’lerle otoriter ‘tek adam’cılıkla Türkiye’yi yönetilemez hale getirdiler Ekonomide “geliyorum” diyen krizi yok sayıp, tüm enerjilerini sistem değişikliğine harcadılar, “başkanlık” rejimi getirmeye odaklandılar. Halka gerçekleri ulaştırmaya çalışan gazetecileri, muhalifleri hapise atıp susturmaya çalıştılar. Bu konuda kendilerine engel gördükleri herkese saldırıp, hukuksuz işlere imza attılar. Keyfi yönetim, hukuk dışı uygulamalar ve totalitarizm ile ekonomide çöküş ivmesi paralel hale geldi.  İktidarın yıllarca izlediği yanlış politikalar ve son dönemdeki büyük ihmali yüzünden ekonomimiz ne yazık ki göz göre göre iflas noktasına doğru ilerliyor. Hızlı yükselen dolar 3,40 TL’yi de aştı. Doların nerede duracağı bilinmiyor. Dolarda kritik eşik nedir? Bize göre dolar kurunun 3.50’nin üzerinde devam etmesi durumunda şirket iflasları, işsizlik patlar, kredilerde geri dönüşler riske girer, bankacılık sıkıntı yaşar. KUR ARTIŞI BORÇLARIN ÇEVRİLMESİNİ ZORLAŞTIRDI Kamu ve özel sektöre ait olmak üzere Türkiye’nin toplam dış borcu 411,5 milyar. 15 Ağustos’tan bu yana dolarda yaşanan 45 kuruşluk artış, dış borcun karşılığını 185 milyar TL büyüttü. Kur artmaya devam ettikçe bu ek yük de büyümeye devam edecek. Önümüzdeki bir yıl içinde devletin ve özel sektörün geri ödemesi gereken dış borç yükü ise 165 milyar dolar ve kurdaki anormal artış nedeniyle şimdiden 74 milyar liralık ek yük geldi. Ekonominin geldiği bu tıkanma noktasında;

• Ülkemizde yatırımlar durdu; çünkü kimse önünü göremiyor.
• Üretim bıçak sırtında; kurlarda aşırı yükselme, yıllarca ithal girdiye bağımlı yapılan sanayicinin üretim ve ihracat performansını baskılıyor.
• Rating kuruluşlarının notunu düşürdüğü Türkiye’nin risk primi hızla yükseliyor, yatırımlar kaçıyor.

VATANDAŞ ÜLKE GELECEĞİ İÇİN KAYGILI… Dünya genelinde TREXİT (Türkiye’nin AB’den çıkabileceği) konuşulurken demokrasiden, laiklikten uzaklaşma yönündeki politikalar ve ekonomide çöküş riski yüzünden geleceğinden endişeye kapılan milyonlarca insanımızın ruh hali ise ne yazık ki ülkeyi terk etme noktasında. Varlıklı kesimden çok sayıda vatandaşımızın zaten her an gidebilmek için kendine yurt dışında yeni düzen kurduğu dikkati çekiyor. Ülke sermayesi, çoktan yatırımlarını başka ülkelere kaydırma eğilimine girdi.  Bu yönetim, Türk insanının kendi vatanında huzur ve güven içinde yaşamasına da imkân vermiyor. BANKACILIKTA DA RİSKLER ARTIYOR Hükümetin, ellerindeki kaynakları kendi bilançolarını bozma pahasına düşük faizle müteahhitlere aktarmaları yönünde baskısı yaptığı bankacılıkta da sıkıntılar başladı. Bankaların sendikasyon bulması zorlaştı, maliyetleri aşırı yükseldi. Maaşının üçte ikisiyle taksit ödeyip başını sokacak iki göz ev alan yurttaş, geri vermek zorunda kalacak, şimdiden hacizler başladı. Kur artışı yüzünden mali yapısı bozulan şirketlerin kredi borcu geri dönüşlerinde sıkıntı artacak. Bankaların batıkları ve hacizler dolayısıyla konut stoku büyüyecek. Ekonomide çöküş bağırarak geliyor!.. Çünkü 14 yıl “Hans'ın, George”un sıcak parasıyla halka sahte kalkınma ve ödünç refah yaşatıldı Ancak şimdi kaynak olmayınca ekonomi de işler tehlikeli bir sürece girdi. Böyle giderse devletten ekmek bekleyen 4 milyon Suriyelinin yanına bunun beş-on katı da vatandaş eklenecek. Türkiye, milli gelirde ilk 20 ekonomi liginden düşüyor; GSYH’miz 600 milyar dolarlı düzeylere, kişi başına gelir 8 bin dolarlı düzeylere geriliyor. NE YAPILMALI? Ülkemiz, tarihinde görülmemiş büyüklükte bir ekonomik kriz yaşama tehlikesi ile karşı karşıyadır. Mevcut hükümetin tek başına krizi önleyecek önlemleri hayata geçirerek, olası bir krizi yönetmesi de mümkün değildir. Gelinen bu kritik aşamada hükümetin acil olarak gereksiz tartışmalardan kaçınması, başkanlık referandumunu gündeminden çıkarması, TBMM’de ekonomide öncelikle yapılması gereken ve atılması gereken adımlarla ilgili bir komisyon kurması ve de Anayasal bir kurum olan Ekonomik ve Sosyal Konseyi toplaması gerekiyor!.. Ekonomideki durum, özel sektörle, sivil toplum örgütleriyle, sendikalarla ve toplumun tüm kesimlerinin temsilcilerinin katılımı ile ele alınmalı ve uygulanacak önlemler kolektif akılla belirlenmelidir. Kısacası AKP hukukun üstünlüğüne karşı, demokrasiye karşı, insan haklarına karşı, temel hak ve ifade özgürlüklerine karşı uyguladığı OHAL’i kaldırıp, ekonomide OHAL tedbirleri alması gerekmektedir Önümüzdeki bir yıldaki dış borç servisi kur artışı yüzünden ne kadar büyüdü?

	Ödenecek dış borç  (Milyon $)	Türk parası karşılığı  (Milyon TL)		Borçta kur  artışına bağlı  büyüme (Milyon TL)
		15 Ağustos	18 Kasım
KAMU	26.104	77.007	88.754	11.747
TCMB	941	2.776	3.199	423
ÖZEL	137.664	406.109	468.058	61.949
-FİNANSAL KURULUŞLAR	85.139	251.160	289.473	38.313
Bankalar	76.420	225.439	259.828	34.389
Bankacılık Dışı	8.719	25.721	29.645	3.924
-FİNANSAL OLM. KURULUŞLAR	52.525	154.949	178.585	23.636
TOPLAM	164.709	485.892	560.011	74.119
Kur: $/TL		2,95	3,40	0,45