Bütçeler rakamlardan ibaret değil; her bir lira kırsaldaki bir ailenin ekmeği, ülkemizin geleceği, gıda güvenliğimizdir
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun
Teklifi’nin görüşmelerine devam ediliyor. CHP Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, Tarım
ve Orman Bakanlığı ve bağlı kuruşların bütçe teklifi ile ilgili yazılı açıklama yaptı.
Genç, Bakanlığın ve bağlı kuruluşların Sayıştay raporlarına dikkat çekerek, gıda
maliyetinin artmasının bakanlığın kötü yönetiminin bir sonucu olduğunu belirtti.
Genç’in açıklaması şu şekilde:
‘Yalnızca Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bütçesi değil, tarımın geleceği
görüşülüyor’
“Bugün Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yalnızca Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bütçesi
değil, aslında tarımın geleceğini, ormanların kaderini ve kırsal kalkınmanın
sürdürülebilir olup olmadığı görüşülüyor. Bakanlığın 2023 yılı başlangıç ödeneği 133
milyar TL olarak belirlenmiş, ancak yıl sonunda 181 milyar TL’ye ulaşılmış. 2024 yılı
bütçesi 283 milyar TL olarak öngörülmüş ama ocak-eylül döneminde bunun 210
milyar TL’si harcanmış. Geldiğimiz noktada 2025 yılı bütçesi 438 milyar TL’ye
yükselmiş durumda. Bu rakamlar neyi gösteriyor? Bu bütçeler ne kadar verimli
kullanılıyor? Sayıştay raporlarına baktığımızda hepsi belli oluyor.
‘Sayıştay’a göre TKDK, usulüne uygun olup olmadığını bile kontrol etmeden
kaynakları dağıtıyor’
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’nun (TKDK) hibe destekleri yerinde
denetlenmeden dağıtılıyor. Sayıştay raporuna göre, kurum, projelerin usulüne uygun
olup olmadığını bile kontrol etmeden kaynakları dağıtıyor. Bu hibeler çiftçimize,
üreticimize ulaşmıyorsa bu paralar nerede? Kırsal kalkınmayı böyle mi sağlanıyor?
Türkiye’nin tarımsal geleceğini bu sorumsuzlukla mı kurulacak? Bu bütçeyi
yönetmekle görevli kurumların hibe desteklerini bile takip etmemesi, kaynakların nasıl
heba edildiğini gösteriyor!
‘Her yıl ormanlarımız yok oluyor ama bakanlık, yangın bütçesini takip etmeyi
bile başaramıyor’
Orman Genel Müdürlüğü’nün yangın söndürme çalışmaları için havacılık bütçesinde
yaşananlar tam anlamıyla bir yönetim skandalıdır. Sayıştay’ın raporuna göre, orman
yangınlarında kullanılmak üzere ayrılan “Helikopter Alımı Projesi” kapsamında, 2012-
2018 yılına kadar fon hesabına 824 milyon TL aktarılmış, fakat 2018’den bu yana bu
mali tablolar izlenmemiş. Uçak ve helikopter alımlarında yapılan harcamaların
muhasebe kayıtları bile tutulmuyor. Yangınla mücadele için ayrılan bütçe bu kadar
başıboş bırakılabilir mi? Her yıl onlarca yangında ormanlarımız yok oluyor ama
bakanlık, yangın bütçesini takip etmeyi bile başaramıyor!
‘Bakanlık 2023 yılı itibarıyla 175 milyar TL zarar etmiş’
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın mali tablosu artık sürdürülemez durumda. Sayıştay
raporlarına göre, Bakanlık 2023 yılı itibarıyla 175 milyar TL zarar etmiş. Bu birikmiş
zarar, sadece Bakanlığı değil, çiftçilerimizi, gıda güvenliğimizi, ülkemizin tarımsal
geleceğini ipotek altına alıyor. Çiftçiye destek olması gereken Bakanlık, borç
batağında yüzüyorsa tarıma nasıl destek verecek? Çiftçilerimize mazot, gübre, yem
desteğini nasıl sağlayacak?
‘Soframıza gelen gıdanın maliyetinin artması, bakanlığın kötü yönetiminin bir
sonucudur’
Sayıştay’ın raporu gösteriyor ki, çiftçiye aktarılması gereken ödenekler başka
alanlara yönlendirilmiş. 193 milyar TL harcama yapılmış ama bu harcamaların büyük
bölümü başka projelere ve transferlere gitmiş. Kırsalda üretimi, verimliliği artırmak
için kullanılması gereken paralar nereye harcanıyor? Bu sorumsuz harcama
politikaları gıda enflasyonunu doğrudan etkiliyor. Soframıza gelen gıdanın maliyetinin
artması, bakanlığın kötü yönetiminin bir sonucudur. Kendi giderlerini bile
karşılayamayan bir Bakanlık, tarıma nasıl fayda sağlayacak?
‘İktidar, kırsal kalkınmayı kâğıt üstünde mi gerçekleştirecek?’
Çiftçinin borçları hızla artarken, Bakanlık kendisine ayrılan kaynakları doğru düzgün
denetlemiyor, çiftçimize ulaşacak destekleri aktarmakta zorlanıyor. İktidar, kırsal
kalkınmayı kâğıt üstünde mi gerçekleştirecek?
‘Her bir lira kırsaldaki bir ailenin ekmeği, ülkemizin geleceği, gıda
güvenliğimizdir’
Bütçeler kağıt üzerindeki rakamlardan ibaret değil; her bir lira kırsaldaki bir ailenin
ekmeği, ülkemizin geleceği, gıda güvenliğimizdir. Eğer bu bütçeyi doğru
kullanamayacaksak, bu parayı etkisiz projelere ve kontrolsüz harcamalara
ayıracaksak, o zaman bu tarımsal geleceği nasıl koruyacağız? Ülkemizin geleceği,
tarımsal üretimde, ormanların korunmasında, çiftçimizin güçlenmesinde yatıyor.”