CHP’li Ağbaba, yayınladığı istatistiklerle asgari ücretin döviz kurunun yüksekliği ve enflasyon karşısında ‘olağan ücret’ haline geldiğini, Türkiye’nin asgari ücret sıralamasında Avrupa’da sondan ikinci sırada olduğunu ve gıda fiyatlarındaki yükseliş nedeniyle alım gücünün düştüğünü belirtti. Konuya ilişkin yaptığı basın açıklamasında CHP’li Ağbaba şunları ifade etti:
TÜRKİYE ASGARİ ÜCRET SIRALAMASINDA AVRUPA’DA SONDAN 2. SIRADA
“Asgari ücret konusunda iktidar kanadından sürülen iddialardan biri Türkiye’de asgari ücretin Avrupa ülkelerine göre yüksek olduğu yönündedir. Bu iddia tamamen gerçek dışı olup Avrupa ülkelerine göre Türkiye asgari ücret sıralamasında son sıralarda yer almaktadır. Özellikle Ocakayından bu yana döviz kurlarında yaşanan yüksek artışlar, Türkiye’yi asgari ücret sıralamasında Arnavutluk’un önünde sondan ikinci sıraya kadar gerilemesine yol açmıştır. Ayrıca Türkiye, Avrupa ülkelerine göre de yüksek enflasyon oranı ile de dikkat çekmektedir.”
ÜLKELER
2019 (Euro)
2020 (Euro)
Enflasyon**
Arnavutluk
210
213
2
Türkiye
348
229***
11,89
Bulgaristan
286
312
0,8
Karadağ
222
331
-0,6
Sırbistan
308
343
1,8
Romanya
448
466
2,2
Portekiz
741
741
-0,1
Yunanistan
684
758
-1,8
İspanya
1050
1108
-0,8
Fransa
1521
1539
0,2
Almanya
1557
1584
-0,2
Belçika
1626
1594
0,5
Hollanda
1654
1680
1,2
* Kaynak: https://tr.tradingeconomics.com/country-list/inflation-rate?continent=europe
** Türkiye enflasyon verileri TÜİK’ten alınmıştır.
*** Asgari ücret 8 Kasım’da Berat Albayrak’ın istifa ettiği kura göre hesaplanmıştır.
Bu tabloya göre asgari ücret sıralamasında Türkiye sondan ikinci sıraya gerilemiş ve Euro karşısında Türk Lirasının değer kaybetmesi nedeniyle asgari ücret de yaklaşık 120 Euro değer kaybetmiştir.
ASGARİ ÜCRET, EN AZ 776 TL ZAM İLE NET 3 BİN 100 TL OLMALIDIR!
2020 Yılının başından itibaren döviz kurlarında yaşanan artış en çok asgari ücret ile geçinenleri etkilemiş, dolar kurunun artması kayıt dışı dâhil olmak üzere yaklaşık 10 milyon civarında çalışanın gelir kaybı yaşamasına neden olmuştur.
Merkez bankası Kur verilerine göre, 1 Ocak 2020 tarihinde dolar 5,95 TL’dir. Merkez Bankasının 13 Kasım 2020 tarihli yılsonu dolar tahmini ise 7,90 TL’dir. 1 Ocak 2020 tarihinden Merkez Bankasının son yılsonu dolar tahmini arasında dolarda yaşanan artış %32,77 oranındadır. Asgari ücrete dolar kurunda yaşanan %32,77’lik artış göz önüne alındığında, 2324 TL net asgari ücrete en az %32,77 oranında zam yapılması gerekmektedir. Bu durumda asgari ücret, en az 776 TL zam ile net 3 bin 100 TL olmalıdır. Ayrıca Asgari ücrette vergi kesintisine de son verilmelidir.
Tarihler
Dolar
Euro
19 Haziran 2018 Erdoğan’ın “Yetkiyi verin faizle şunla bunla nasıl uğraşılır
göreceksiniz” dediği gün
4,75 TL
5,49 TL
10 Temmuz 2018 Berat Albayrak’ınHazine ve Maliye Bakanı olması
4,67 TL
5,48 TL
1 Ocak 2020 (Yılbaşı)
5,95 TL
6,65 TL
8 Kasım 2020 Berat Albayrak’ın istifası
8,52 TL
10,12 TL
13 Kasım 2020 Merkez Bankası’nın yılsonu tahmini
7,90 TL
8,41
* Kur değerleri Merkez Bankası verilerine aittir.
** Yılbaşından bugüne Türk Lirası dolar karşısında %31 değer kaybetmiştir.
*** Erdoğan’ın 19 Haziran 2018‘de “yetkiyi verin faizle şunla bunla nasıl uğraşılır göreceksiniz” dediği günden 29 Kasım 2020 tarihine kadar dolar %65 oranında artmıştır.
GIDA FİYATLARINDA SON BİR YILDA OLAĞANÜSTÜ ARTIŞ YAŞANDI
“Kamuoyunda açıkladığı verilerle tartışmalı hale gelen ve vatandaşların dahi güvenmediği TÜİK verilerine göre ülke, son bir yılda gıda ürünlerine gelen yüksek zamlarla karşı karşıya kaldı. 2019 yılının Ekim ayı ile 2020 yılının Ekim ayı kıyaslandığında bulgur, pirinç, makarna, yumurta gibi her mutfakta bulunan temel gıda ürünlerine gelen zamlar çift haneli rakamları buldu. Bulgur yüzde 21,02 zamlanırken pirincin fiyatında yaşanan artış yüzde 21,42. Yumurtada yaşanan artış ise yüzde 66,6 oranında oldu. Mercimekte yaşanan fiyat artışı yüzde 58 olurken, kuru fasulyeye gelen zam yüzde 40’ın üzerindedir. Yaşanan fahiş artışlar son bir yılda en çok asgari ücretlinin sofrasını etkiledi.
TÜRK-İŞ Araştırmasına göre; bekâr bir çalışanın aylık yaşam maliyeti tutarı 3.074 TL olurken, 2324 TL asgariücret mevcut şartlarda 750 TL fark ile açlık sınırı altında kalmaktadır.”
ÜRÜN
2019 Ekim ayı fiyatları
2020 Ekim ayı Fiyatları
Artış oranı
Pirinç
9,43 TL
11,45 TL
%21,42
Bulgur
4,47 TL
5,41 TL
%21,02
Makarna
1,75 TL
2,75 0TL
%57
Et
46 TL
57 TL
%29
Tavuk
10,60 TL
12,25
%15,5
Süt 1 Litre Paket
5,07 TL
6,50 TL
%28
Beyaz Peynir
27,43TL
30,78 TL
%12,95
Yoğurt 1 Kg
5,75 TL
6,40 TL
%11,30
Margarin
9,58 TL
13,03 TL
%36
Ayçiçek yağı 1 L
10,55 TL
14,17 TL
%34,3
Zeytin
24.20 TL
29.30
%21,07
Mercimek
6,48 TL
10,29TL
%58
Biber
4,74 TL
5,75 TL
%21,3
Domates
4,57 TL
5,50 TL
%20
Patates
2,06 TL
2,50 TL
%21
Taze Fasulye
5,58
7,94
%42,3
Salatalık
3,6TL
4,00 TL
%11,1
Kuru Fasulye
11,62 TL
16,35 TL
%40,7
Yumurta (Adet)
0,45 Krş
0,70 Krş
% 66,6
Ekmek
5,6 TL
6,75 TL
% 20,5
*Ürün fiyatları TÜİK madde sepeti ve son market fiyatları esas alınarak hazırlanmıştır
ASGARİ ÜCRET ORTALAMA ÜCRET HALİNE GELDİ
“Asgari ücretin hanehalkı ortalama ücret?ve maaş gelirine oranı giderek yükselmektedir. Bir diğer ifadeyle asgari ücret ortalama ücret gelirine yaklaşmaktadır.Böylece asgari ücret giderek çalışanların çok daha geniş bir bölümünün sorunu haline gelmektedir. TÜİK Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması (2019) sonuçlarına göre hesaplanan aylık ferdi ücret ve maaş geliri ile asgari ücret arasındaki makas giderek daralmaktadır. Bir nevi asgari ücret ortalama ücret haline gelmektedir.
2010 yılında Asgari ücret ortalama ücretin %50 seviyesinde bir oranda yer alırken, aradan geçen 10 yılda bu oran %70 seviyesine çıkmıştır.”
Tablo: Ortalama Ferdi Ücret-Maaş Geliri ve Asgari Ücret (2010-2019)
YIL
Aylık Ferdi Maaş
Asgari ücret
Asgari Ücretin Aylık
Ferdi Ücret ve Maaş Gelirine Oranı
2010
1.142,2 TL
576,6 TL
%50
2011
1.242,0 TL
630,0 TL
%51
2012
1.327,4 TL
701,1 TL
%53
2013
1.509,1 TL
773,0 TL
%51
2014
1.647,6 TL
846,0 TL
%51
2015
1.827,5 TL
949,1 TL
%52
2016
2.031,3 TL
1.301 TL
%64
2017
2.287,4 TL
1.404 TL
%61
2018
2.508,8 TL
1.603 TL
%64
2019
2.857,1 TL
2.020 TL
%70