CHP Hatay Milletvekili Suzan Şahin, dünyada Mısır, İsrail, Ürdün, İspanya, Yunanistan, İtalya, Fas, Cezayir, Bangladeş, Bahreyn, Kamboçya, Çin, Hindistan, Endonezya, Irak, İran, Malezya, Mynmar, Umman, Pakistan, Filipinler, Katar, Suudi Arabistan, Taylan, Birleşik Arap Emirlikleri, Vietnam, Avustralya, Papua Yeni Gine, Soloman Adaları, İspanya, İtalya, Fransa ile Amerika’da yaygın olarak görülen ve Türkiye’de topraklı bitki girişine izin
verilmesi sonucunda ithal edilen palmiye ağaçlarıyla ilk kez 2005 yılında Mersin’de hurma ağaçlarında tespit edilen kırmızı palmiye böceği zararlısının Hatay, Adana, Muğla, İzmir ve İstanbul gibi illerdeki ağaçlara ciddi zararlar verdiğinin tespit edilmesi üzerine konuyu TBMM gündemine taşıdı.
CHP’li Şahin, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli tarafından yazılı olarak cevaplandırılması istemiyle verdiği soru önergesinde, ‘‘Bu böceğin dişileri hayatları boyunca 200-300 adet yumurta bırakıyor. Yumurtaları 2-5 gün arasında açılan kırmızı palmiye böceği konukçu olarak genellikle palmiye cinsi bitkiler ve hurma ağaçlarını seçiyor. Böceğin ülkemize giriş yaptığı bu bitki ve ağaçlar Türkiye’ye ilk kez 2005 yılında ithal edildi. AKP hükümetinin topraklı bitki girişine izin verilmesi sonucunda ithal edilen palmiye ağaçlarıyla başımıza bela olan bu böcek öldürücü zararı kurtçuklarla yapmakta. Yumurtadan kurtçuklar vasıtasıyla başta yara yerleri olmak üzere değişik yerlerden ağaç gövdesine girmekte, yumuşak lifli dokuda tüneller açarak beslenmekte, tünellerin sayısı arttıkça ağacın zayıflamasına ve çürüyerek ölümüne neden olmakta. Özellikle böceğin
erginlerinin uzun uçuşlar yapma yeteneğinde olması, bir uçuşta 900 km uzaklığa ulaşabilmesine olanak sağlıyor. Bu durum böceğin yayılma hızının ne kadar tehlikeli boyutlara ulaşılabileceğini ortaya koymaktadır. Tarım ve Orman Bakanlığı ise bu vahim durumu sadece izlemekte, hiçbir önlem almamakta.’’ ifadelerini kullandı.
Böcek ile mücadele için 2012 yılında ‘Palmiye Kırmızı Böceği ile Mücadele Hakkında Yönetmelik’ çıkarıldığını ancak yönetmeliğe rağmen etkin, kapsamlı ve yeterli bir mücadele yapılamadığı gibi, zararlının verdiği etkilerin azaltılması ya da bertaraf edilmesi için bir gayret de gösterilmediğini söyleyen CHP Hatay Milletvekili Suzan Şahin, ‘‘Zararlı ile etkin bir mücadele için zararlının görüldüğü iller ve komşu iller kapsamında Bakanlık
tarafından toplu bir mücadelenin yürütülmemesi, Akdeniz Bölgesi’nin coğrafi özelliğini ve güzelliğini yansıtan palmiye ve hurma ağaçlarının yok olmasına neden olmaktadır.
Zararlının yok edilmesi adına yapılan çalışmalar konusunda böcek nedeniyle kaybedilen ağaçların bertaraf edilmesi konusunda da ciddi eksiklikler bulunmaktadır. Tarım Bakanı yerli üretimi bitirecek politikaları bırakıp, topraklı bitki girişine izin vermek suretiyle denetimsiz olarak ithali gerçekleşen ağaçlarla gelen bu kırmızı palmiye böceği illetinden ülkeyi kurtarsın. Bakanlık makamı kendi çiftçisini bitirmek değil, tarım alanı ve canlıları korumaktır.’’ dedi.
Şahin, Türkiye’nin özellikle Akdeniz illerinde ağaçların ölümüne neden olan kırmızı palmiye böceğinin verdiği hasarın araştırılması, zararlı ile etkin ve toplu bir mücadele yönteminin geliştirilmesi için gerekli önlemlerin alınması amacıyla, Anayasa’nın 98. ve TBMM İçtüzüğü’nün 104 ve 105. maddeleri gereğince Meclis Araştırması yapılmasını da isteyen önergeyi TBMM Başkanlığı’na sundu.
CHP Hatay Milletvekili Suzan Şahin’in Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını istediği sorular ise şöyle;
1. Kırmızı Palmiye zararlısı ülkemizde hangi il ve ilçelerde görülmektedir?
2. Hatay il ve ilçelerinde 2012-2019 yılları arasında kırmızı palmiye zararlısının verdiği zarar ne kadar olmuştur? Kaç tane ağaç bu zararlı nedeniyle kaybedilmiştir? Kaybedilen ağaçların imhası nasıl sağlanmıştır? Bu konuda Hatay İl Tarım ve Orman Müdürlüğü hangi çalışmaları yapmıştır?
3. Kaybedilen ağaçların yerine yenileri dikilmiş midir? Zararlının verdiği hasarın giderilmesi için yapılması düşünülen çalışmalar nelerdir?
4. Hatay ilinde zararlı ile etkin, kapsamlı, yeterli ve toplu mücadele yapılacak mıdır?
5. Kırmızı Palmiye zararlısının verdiği zarar ve ağaç ölümleri iller bazında nedir?
6. Zararlının görüldüğü iller ve komşu iller kapsamında etkin ve toplu mücadele yürütülmesi yönünde çalışmalarınız nelerdir?
7. Zararlının görüldüğü iller ve komşu illerde zararlı hakkında İl Tarım ve Orman Müdürlükleri tarafından yapılan çalışmalar nelerdir? Bu konuda Bakanlığınız tarafından uygulanan herhangi bir karar ya da bildirim olmuş mudur? Eğer olmamışsa her ilin Tarım ve Orman Bakanlığı kendi mücadele yöntemlerini kendileri mi geliştirmek zorunda kalmaktadır? Yoksa zararlının görüldüğü illerde bölge halkı ve ağaçlar kendi kaderine mi terk edilmiştir?
8. Kırmızı Palmiye Zararlısı ile etkin mücadele için hangi çalışmalar yürütülmektedir?
9. Zararlının verdiği zararlar nedeniyle kaybedilen ağaçlar nasıl imha edilmektedir? Zararlının ölen ağaçlardan tekrar yayılmaması için neler yapılmaktadır? Bu konuda herhangi bir denetim yapılmakta mıdır? İl ve ilçe Tarım ve Orman Müdürlükleri imha konusunda irtibatlı mıdır?
10. Zararlının verdiği hasarın en aza indirilmesi konusunda yapılan çalışmalar ne aşamadadır?