CHP Muğla Milletvekili Av. Burak Erbay, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, orman yangınlarıyla mücadele edebilmek amacıyla uçak ve helikopter satın almak yerine kiralama yolunu gitmesine tepki gösterdi.
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin cevaplaması için TBMM’ye soru önergesi veren Erbay, “Türkiye’de 2020 yılı içerisinde meydana gelen 3 bin 413 orman yangınında yaklaşık 21 bin hektar alan zarar görmüştür. 2021 yılında ise 176 bin hektardan fazla ormanlık alan yok olmuştur. Bu büyüklükte ormanlık alanımız yok olmuşken yakın zamanda çıkabilecek olası bir orman yangına müdahale edebilecek bir hazırlık hala yapılmamıştır. Geçtiğimiz yıl yaşanan orman yangınlarına yakından şahit olmuş birisi olarak buradan çağrıda bulunuyorum. Bakanlık acilen 2022 yılı için gerekli önlemleri almalıdır.” dedi.
Yunanistan, İspanya, Fransa, İtalya gibi birçok ülkenin orman yangınlarına müdahale etmek için kendi filolarını oluşturduğunu ve bu şekilde yangınlara hızlı ve etkin müdahale ettiklerini söyleyen CHP’li vekil şunları kaydetti;
Gerekli uçak ve helikopterler satın alınmalı
Dünyada birçok ülke orman yangınları ile mücadele etmek için kendi filolarına sahiptir. Yunanistan 37, İspanya 17, Fransa 29, İtalya 20 uçaktan oluşan filolarıyla orman yangınlarına karşı mücadele veriyor. Ancak biz yıllardır orman yangınları için çok yüksek ücretler ödeyerek uçak ve helikopter kiralaması yapıyoruz. Bakanlık 4 Ocak 2022 tarihinde sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada 5 adet amfibik uçak, 5 adet büyük tanker uçak, 10 adet küçük tanker uçak ve 55 helikopter kiralanması için ihale yapılacağını duyuruldu.
Orman yangınlarına karşı köklü çözüm üretilmeli
Her yıl tekrar tekrar ihale yöntemiyle kiralama yapılması köklü bir çözüm değildir. Türkiye gibi bir ülkede orman yangınlarına havadan müdahaleye yetecek düzeyde ekipman ve aracın kendi envanterinde bulunması gerekmektedir. Kiralama için yapılan harcamaların satın alma için kullanılması ve yangın söndürme filosunun oluşturulması bir zorunluluktur.
Uçan saray var ama yangın söndürmeye uçak yok
Cumhurbaşkanı’nın 13 tane uçağı var. Bu uçakların satılması ve yangın söndürme uçak ve helikopteri alınması ile iki kere tasarruf edilebilir. Hem boş yere 13 uçağa harcama yapılmaz hem de her yıl kiralama için harcanan milyonlarca dolar bütçe başka amaçlarla kullanılabilir.
Coğrafi koşullar ve personel önemli unsurlardır
Her ülkenin coğrafi şartları ve hava koşulları farklılıklar göstermektedir. Bu nedenle orman yangınlarına müdahale için hava araçlarının özellikleri ve personelin tecrübesi büyük önem taşımaktadır. Bu uçak ve helikopterleri kullanacak pilotlar, ülkemizin coğrafi yapısını ve hava koşullarını bilen tecrübeli kişiler olmalıdır. Kendi filomuzu oluşturmakla birlikte kendi pilotlarımızı da yetiştirmemiz gerekiyor. Diğer yandan karadan müdahalede görev yapan personelin de bölgeyi bilen, tecrübeli insanlardan oluşması gerekir ki karadan ve havadan müdahalede koordine sağlanmalıdır. Hem pilotlarımız hem de orman işçilerimiz daimi kadroda bulunmalı ve yılın tamamında görev yapmalıdırlar.
Gündeme getirmeye devam edeceğiz
Defalarca gündeme getirdik, orman yangınları ülkemiz için önemli bir sorun olduğunu söyledik. TBMM’ye defalarca soru önergesi ve araştırma önergesi verdik. Geçtiğimiz günler de yine Genel Kurul’da gündeme getirdim. Ormanlar milli varlığımızdır. Bizim görevimiz de milli varlıklarımızı korumak ve gelecek kuşaklara aktarmaktır.
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin yanıtlaması istemiyle soru önergesi veren Erbay, Bakan’a şu soruları yöneltti;
Son üç yılda yangın söndürmek amacıyla kaç adet amfibik uçak, tanker uçak ve helikopter kiralanmıştır? Bu kiralamalar hangi ülkelerden yapılmıştır? Bu kiralamalar ne kadar süre ile yapılmıştır? Bu kiralamalar için ne kadar ücret ödenmiştir? Kiralanan uçak ve helikopterleri hangi ülkenin pilotları kullanmaktadır? 2022 yılı için yapılacağı açıklanan amfibi uçak, tanker uçak ve helikopter kiralama ihalesi ne zaman yapılacaktır? Kiralanacak uçak, tanker uçak ve helikopterlerin araç türü, araç sayısı, araç su kapasitesi gibi teknik özellikleri nelerdir? 2022 yılında kiralanması planlanan amfibi uçak, tanker uçak ve helikopter sayıları ve nitelikleri neye göre belirlenmiştir? Kiralama yapılacak amfibi uçak, tanker uçak ve helikopterlerin tip, model, kapasite vb. durumlarının tespit edilmesi için bir çalışma yapılmış mıdır? Bu yönde bilimsel verilere dayanan bir çalışma yapıldıysa, bu çalışma hangi kurum tarafından yapılmıştır? Kiralanması planlanan amfibi uçak, tanker uçak ve helikopterlerin, ülkemiz coğrafi koşullarına uygun olup olmadığı araştırılmış mıdır? 2021 yılında yapılan ihalenin süresi dolduğuna ve 2022 yılı ihalesi henüz yapılmadığına göre hali hazırda çıkacak bir orman yangına nasıl müdahale edilecektir? Bakanlık ve ilgili kuruluşlar bünyesinde kaç tane amfibi uçak, tanker uçak ve helikopterler bulunmaktadır? Bakanlık envanterinde daima bulunması için amfibi uçak, tanker uçak ve helikopter satın almayı düşünüyor musunuz? Kiralama ihalelerinde, sürenin uzaması, ihaleye itiraz edilmesi ve anlaşma sağlanamaması durumunda milli varlığımız olan ormanların yanmasına nasıl müdahale edilmesi planlanmaktadır? Ülkemizin elinde yangın söndürmek için amfibi uçak, tanker uçak ve helikopterler bulunmaması durumunda her orman yangınında başka ülkelerden yardım mı beklenecektir? Cumhurbaşkanlığı bünyesinde bulunan 13 adet uçaktan birinin satılarak yerine amfibi uçak, tanker uçak ve helikopter alınması hakkında ne düşünüyorsunuz?