(ANKARA) - Heritage Foundation tarafından bir sonraki Cumhuriyetçi başkan için hazırlanan 900 sayfalık ''talepler listesi'' olan Proje 2025 seçim kampanyası sürecinde Cumhuriyetçi Başkan adayı Donald Trump ile sıkça anıldı. Trump, seçim sürecinde Proje 2025 ile bir bağlantısı olmadığını defalarca söylese de, resmi olmayan sonuçlara göre başkanlık seçimlerini kazanmasının ardından Proje 2025'i hayata geçirip geçirmeyeceği konusunda soru işaretleri yeniden gündeme geldi.
Demokratların Başkan adayı Kamala Harris, eylül ayında Cumhuriyetçi Başkan adayı Donald Trump ile gerçekleştirdiği münazarada, Trump’ın 2025 Projesi'nin mimarları ile yakından ilişkili olduğunu söylemişti. Ancak Trump, "Proje 2025 ile hiçbir alakam yok... Arkasında kimlerin olduğunu hiç bilmiyorum" demişti.
Cumhuriyetçiler tarafından desteklendiği bilinen bir düşünce kuruluşu olan Heritage Foundation’ın hazırladığı Proje 2025, ABD hükümetini yeniden yapılandırmayı amaçlayan tartışmalı bir planı ifade ediyor. 900 sayfalık belge, federal hükümetin yeniden dizayn edilmesi için ülkedeki muhafazakar kesimin değerleriyle uyumlu bir yol haritası öneriyor.
Donald Trump, ABD Başkanlığı için yürüttüğü seçim yarışında büyük tepkiler toplayan Proje 2025 ile ilgilenmediğini açıkça belirtmesine ve belgenin kendisiyle ilişkisini defalarca reddetmesine rağmen, önceki Trump yönetimi yetkililerinin birçoğunun, Proje 2025 önerilerine katkıda bulunduğu biliniyor. Projenin direktörü, planın Demokratlar tarafından Trump’a karşı çokça kullanılması ve Trump’ın kampanya ekibinden gelen öfkeli tepkilerin sonucunda görevinden istifa etmşti. Trump, Proje 2025 ile arasına mesafe koymaya çalışsa da plan hala gündemde. Başkanlık yarışının resmi olmayan sonucuna göre kazanmış görünen Donald Trump’ın uygulamayı planladığı iddia edilen planın ayrıntıları şöyle:
Heritage Foundation’ın ''Proje 2025'inin içeriğinde ne var?
Başkanlık yetkilerini merkezileştiren Proje 2025 önerisi, büyük bir kesim tarafından demokratik ilkelere zarar vereceği ve başkana karşı denetimleri azaltacağı gerekçesiyle tehlikeli bulunuyor. Ayrıca marjinal gruplara belirli muhafazakar bir sosyal düzeni dayatacağı tartışılan Proje 2025’in Amerikan toplumununda kutuplaşmalara yol açabileceği ve demokratik kurumların bütünlüğüne zarar verebileceği düşünülüyor.
Planı destekleyen aşırı muhafazakarlar ise, hükümetin bürokratik yapısının aşırı olduğunu ve bunun reforme edilmesi için Proje 2025’in gerekli olduğunu ve daha muhafazakar bir yaklaşımın ABD ve ABD toplumunu temel ilkelerine geri döndüreceğini savunuyorlar.
Hükümet yapısı: Proje, federal bürokrasinin doğrudan başkanlık kontrolüne alınmasını öneriyor. Bunun başkanın karar almayı hızlandırarak doğrudan politika uygulamasına olanak tanıyacağı savunuluyor. Ayrıca kamu çalışanlarının büyük bir kısmının iş güvencelerinin kaldırılmasını, FBI ve diğer bazı federal ajanslarda köklü değişiklikler yapılması öneriyor. Eğitim Bakanlığı'nın tamamen kaldırılması isteniyor.
Teknoloji ve eğitim: Proje, pornografiyi yasaklamayı, teknoloji ve telekom şirketlerinin buralara erişimi sağlayan platformlarınını kapatmayı öneriyor. Okul seçme özgürlüğü ve ebeveynlerin okullarda daha fazla kontrol sahibi olmasına dair politikalar da içeriyor. Eğitimde "farkındalık(woke) ideolojisine" karşı geniş bir mücadele planı kapsamında, cinsiyet eşitliği, üreme hakları gibi terimlerin düzenleme ve yasaladan çıkarılması isteniyor.
İklim ve ekonomi: Proje, yenilenebilir enerjiye yapılan federal yatırımların kesilmesini ve petrol ve doğalgaza yönelik ''savaşı durdurmayı" öneriyor. Karbon azaltım hedefleri yerine enerji üretimi ve güvenliğine yönelik çabaların artırılmasını talep ediyor. Ekonomik öneriler arasında, kurumsal ve gelir vergilerinin düşürülmesi, Federal Rezerv'in kaldırılması ve hatta altın destekli para birimine dönüş yapılması yer alıyor.
Göçmenlik: Proje 2025, ABD-Meksika sınırında bir duvarın inşası için daha fazla finansman sağlanmasını ve göçmenlik uygulamaları ile ilgili sıkı bir denetleme yapacak yeni bir kurum öneriyor. Ayrıca suç ve insan kaçakçılığı mağdurları için vize kategorilerinin kaldırılmasını ve göçmenlerden yüksek ücretler alınarak hızlı başvuru sistemlerinin getirilmesini öneriyor.
Kürtaj ve aile politikaları: Proje 2025, kürtaj konusunu kapsamlı şekilde ele alırken, ülke çapında bir kürtaj yasağı önermiyor, ancak kürtaj ilaçlarının piyasadan çekilmesi ve posta yoluyla dağıtımının engellenmesi talep ediyor. Ayrıca Aile ve Sağlık Bakanlığı'na, evlilik ve aileyi "dini temellere dayalı, sosyal bilimlerle güçlendirilmiş bir tanım" ile koruma çağrısı yapılıyor.