Anayasa’ya göre en geç 17 Ekim günü sunulması gereken 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe teklifi, TBMM’ye sunuldu. Bütçede vergi gelirlerinin 922, 7 milyar lira olması öngörüldü. Önümüzdeki yıl gelir vergisi tahsilatının 195,3 milyar lira, özel tüketim vergisi tahsilatının 213,7 milyar lira, dahilde alınan KDV tahsilatının 70,6 milyar lira olması beklenirken, kurumlar vergisinden 105,2 milyar lira toplanması öngörülüyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla TBMM'ye sunulan bütçedeki gelir kalemlerinin büyük bir kısmını her yıl olduğu gibi vergiler oluşturdu.
Teklifte 2021 yılında bütçe giderleri 1 trilyon 346,1 milyar lira, faiz hariç giderler 1 trilyon 166,6 milyar lira, bütçe gelirleri 1 trilyon 101,1 milyar lira, vergi gelirleri 922,7 milyar lira, bütçe açığı 245 milyar lira olarak öngörüldü.
Vergi dışı gelirlerin 178,4 milyar lira olması öngörülürken, 922,7 milyar lira olması beklenen vergi gelirlerinin alt kalemleri şöyle:
-Gelir vergisi 195,3 milyar lira,
-Kurumlar vergisi 105,2 milyar lira,
-Özel tüketim vergisi 213,7 milyar lira,
-Dahilde alınan KDV 70,6 milyar lira,
- İthalatta alınan KDV 194,9 milyar lira,
-Motorlu taşıtlar vergisi 18,5 milyar lira,
-Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi 28,5 milyar lira,
-Damga vergisi 23,8 milyar lira, harçlar 34,4 milyar lira ve diğer vergiler 37,9 milyar lira.
FAİZ GİDERİ 179 MİLYAR LİRA
2021 bütçesinde personel giderlerine 326,6 milyar lira, sosyal güvenlik prim ödemelerine 54,5 milyar lira, kamu kurum ve kuruluşlarının mal ve hizmet alım giderlerine 89,1 milyar lira, cari transferlere 536 milyar lira, sermaye giderlerine 103,7 milyar lira, sermaye transferlerine 8,8 milyar lira, borç verme giderlerine 38 milyar lira, yedek ödeneklere 9,9 milyar lira, faiz giderlerine de 179,5 milyar lira ayrılıyor.
DSİ VE KARAYOLLARI’NDAKİ ARTIŞ DİKKAT ÇEKTİ
Bütçede kurumlara ayrılacak kaynaklardaki artış da görüldü. Düzenlediği ihalelerin verildiği şirketlerle tartışma konusu olan Devlet Su İşleri’nin (DSİ) bütçesinde yüzde 139, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün bütçesinde yüzde 84’lük artış yapıldı. DSİ'ye 2020 yılında yatırımlar için ayrılan toplam kaynak 6,3 milyar lira düzeyindeyken, 2021 yılında bu rakam 15,1 milyar liraya ulaştı. 2020 yılına ise 21 milyar 195 milyon TL’lik ödenekle başlayan KGM, yılın ilk üç ayında ödeneğinin yarısına yakınını harcadı.
MEB’İN YATIRIM KAYNAĞINDA ARTIŞ YAPILDI
Bütçedeki program yapısı incelendiğinde, Milli Eğitim Bakanlığı ile eğitim hizmeti veren diğer kurum ve kuruluşlara 2021 yılında 19,1 milyar lirası yatırım olmak üzere toplamda 211,4 milyar lira kaynak ayrıldı. Milli Eğitim Bakanlığı’na ayrılan yatırım payında yüzde 94’lük artış yapıldı. 2020 yılında Bakanlığın yatırım ödeneği 5,8 milyar lira iken, 11,3 milyar liraya çıkarıldı.
Bu kapsamda; Yükseköğretim Programına 52,2 milyar lira, Ortaöğretim Programına 43 milyar lira, Temel Eğitim Programına 82,2 milyar lira, Engellilerin Toplumsal Hayata Katılımı ve Özel Eğitim Programı içinde yer alan Engelli Eğitimine 4,8 milyar lira, Hayat Boyu Öğrenme Programına 3 milyar lira, Uluslararası Eğitim İşbirlikleri ve Yurtdışı Eğitim Programına 1,9 milyar lira ayrıldı.
SAĞLIK BAKANLIĞI’NA 18,5 MİLYAR LİRA
2020 yılı bütçesinde, sağlık sektörü yatırımlarına 11,6 milyar lira kaynak ayrılmışken, bu rakamın 2021 yılı bütçesinde 20,1 milyar liraya yükseldiği görüldü. Söz konusu rakamın 18,5 milyar lirasının Sağlık Bakanlığı, 1,6 milyar lirasının ise üniversiteler için ayrılması öngörülüyor.
YEREL YÖNETİMLERE AYRILAN KAYNAK 114 MİLYAR LİRA
Bütçeden yerel yönetimlere ayrılan kaynak, 114 milyar lira seviyesine ulaştı. Mahalli idarelere genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılan pay kapsamında 106,9 milyar lira, sokak aydınlatma desteği kapsamında 2,7 milyar lira, köylerin altyapısının desteklenmesi için oluşturulan KÖYDES projesi kapsamında 1,6 milyar lira, belediyelerin su ve kanalizasyon altyapılarını güçlendirmek için oluşturulan SUKAP projesi kapsamında 897 milyon lira ayrıldı.
PATRONLARA PRİM DESTEĞİ 27, 7 MİLYAR LİRA
Özel sektörü yatırım ve istihdama teşvik edilmesi adı altında, sosyal güvenlik işveren prim destekleri için 27,7 milyar lira ayrıldı. Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) ve Küçük Sanayi Siteleri’ne (KSS) ayrılan yatırım ödeneğindeki artış da dikkati çekti. 2020 yılında OSB ve KSS yatırımlarına 204 milyon lira kaynak ayrılmışken, 2021 yılında bu rakamın 1 milyar 124 milyon liraya ulaştığı görüldü.