Araştırmaya katılanların yüzde 78,5’i ekonomik çatışmaların, yüzde 78,4’ü iç siyasi kutuplaşmaların, yüzde 77,1’i aşırı ısı dalgalarının, yüzde 76,2’si doğal kaynak ekosistemlerinin tahrip olmasının ve yüzde 76,1’i ise siber saldırıların artmasını bekliyor.
Geçtiğimiz yıl dünya çapında yaşanan sel ve kuraklık felaketlerinin ardından Avustralya'yı kül eden yangınlar, daha büyük sorunların yaklaştığının habercisi oldu. Genç iklim aktivisti Greta Thunberg'in Yılın Kişisi olarak seçilmesi tesadüf değil ve dünya, çevre sorunları başta olmak üzere sosyal, teknolojik ve ekonomik alanlarda risk altında olacak.
Dünya Ekonomik Forumu'nun Küresel Riskler Raporu, önümüzdeki yıllarda dünyayı bekleyen sorunları ortaya koyuyor. Dünyamızın karşılaştığı en büyük tehditlerin başında çevresel problemler geliyor. İklim değişikliğini hafifletme çabaları ve buna uyum sağlamada yaşanan başarısızlıklar, bu konuda ön plana çıkıyor.
Dünyanın uzun vadede karşı karşıya kalacağı risklerin başında çevresel sorunlar geliyor. Şiddetli hava şartları, iklim faaliyetlerindeki başarısızlıklar, doğal afetler, biyolojik çeşitlilikte düşüş ve insan kaynaklı çevre sorunlarının önümüzdeki 10 yılda etkili olması bekleniyor. İklim değişikliği, birçok insanın öngördüğünden daha sert gerçekleşiyor ve gittikçe hızlanıyor. Küresel ısınmayı önleme vaatleri başarısız kalıyor ve ülkeler rotadan uzaklaşıyor.
Sosyal alanda su krizi, dünyayı tehdit eden bir diğer sorun olacak. Küresel ısınmanın artması ve iklim değişikliği, burada da kendini gösteriyor. Kısaca çevre sorunları hem kısa hem de uzun vadede risk listelerinin başında geliyor. Diğer yandan jeopolitik ve ekonomik belirsizlikler de dijital teknoloji ile ilgili endişeleri artırıyor ilerleyen dönemlerde veri hırsızlığı ve siber saldırılar etkili olacağını gösteriyor.
Kısa vadeli sorunlara gelecek olursak; makroekonomik yapılar ve finansal eşitsizlikler nedeniyle küresel ekonomi üzerinde artan baskı, en büyük kısa vadeli tehdit olarak kabul ediliyor. Liderler milliyetçi politikalar izlemeye başladıkça ekonomide durgunluk riski de artıyor. Ticari gerilimler de ekonomik belirsizliğe darbe vuruyor; ABD-Çin ticari savaşı gibi sorunlar potansiyel düşüşe katkıda bulunuyor.
Çevresel faktörler kısa vadede de öne çıkarak kendini göstermeye devam edecek. Yükselen sıcaklıklar, doğal ekosistemin yok edilmesi ve kontrol edilemeyen yangınlar en büyük riskler arasında. Avustralya yangınları bu etkilerin boyutunu açıkça gösteriyor. Sosyal alanda politik kutuplaşma ve ülkeler arasında artan gerilim de kısa vadeli risklerin başında geliyor.
Yani önümüzdeki yıllarda yakın geçmişte karşılaştığımız sorunlar yine karşımıza çıkabilir. Dünya birçok açıdan risk altında ve özellikle çevresel sorunlar, hem kısa hem de uzun vadede kendini sıklıkla hatırlatacak gibi görünüyor.
Araştırmaya katılanların yüzde 78,5’i ekonomik çatışmaların, yüzde 78,4’ü iç siyasi kutuplaşmaların, yüzde 77,1’i aşırı ısı dalgalarının, yüzde 76,2’si doğal kaynak ekosistemlerinin tahrip olmasının ve yüzde 76,1’i ise siber saldırıların artmasını bekliyor.
Araştırmanın sonuçlarına göre; 10 yıllık görünüme bakıldığında, ilk kez bu yıl en büyük beş küresel riskle ilgili alarm veriliyor. Bunlar ise şöyle;
1. Büyük ölçekli sabit kıymet ve altyapı hasarları ile can kayıplarının yaşanabileceği olağanüstü hava olayları
2. Hükümetler ve şirketler tarafından iklim değişikliğinin iyileştirilmesi ve uyum çabaları konusunda başarısızlık
3. Petrol sızıntıları ve radyoaktif kontaminasyon gibi çevresel suçlar da dahil olmak üzere insan kaynaklı çevresel hasarlar ve afetler
4. İnsanlığın yanı sıra endüstriler için ciddi ölçüde tükenmiş kaynaklar ile sonuçlanacak şekilde, çevre açısından geri dönüşü olmayan sonuçlarıyla birlikte büyük ölçekli biyolojik çeşitlilik kaybı ve ekosistem (kara veya deniz) çökmesi
5. Depremler, tsunamiler, volkanik patlamalar ve jeomanyetik fırtınalar gibi büyük ölçekli doğal afetler
Önümüzdeki 10 yıl içinde “gerçekleşme olasılığına” göre en büyük 5 risk:
1. Olağanüstü hava olayları (örneğin sel, fırtına vb.)
2. İklim değişikliğinin iyileştirilmesi ve uyum çabaları konusunda başarısızlık
3. Büyük ölçekli doğal afetler (deprem, tsunami, volkanik patlama, jeomanyetik fırtınalar)
4. Büyük ölçekli biyolojik çeşitlilik kaybı ve ekosistem çökmesi
5. İnsan yapımı çevresel zararlar ve afetler
Önümüzdeki 10 yıl “etkinin şiddetine” göre ilk 5 risk:
1. İklim değişikliğinin iyileştirilmesi ve uyum çabaları konusunda başarısızlık
2. Kitle imha silahları
3. Büyük ölçekli biyolojik çeşitlilik kaybı ve ekosistem çökmesi
4. Olağanüstü hava olayları (örneğin sel, fırtına vb.)
5. Su krizleri
En güçlü “birbiriyle bağlantılı” küresel riskler:
1. Aşırı hava olayları + iklim değişikliğinin iyileştirilmesi ve uyum çabaları konusunda başarısızlık
2. Büyük ölçekli siber saldırılar + kritik bilgi altyapısı ve ağlarının çökmesi
3. Yüksek yapısal işsizlik veya yetersiz istihdam + teknolojik ilerlemelerin olumsuz sonuçları
4. Büyük biyolojik çeşitlilik kaybı ve ekosistem çökmesi + iklim değişikliğinin iyileştirilmesi ve uyum çabaları konusunda başarısızlık
5. Gıda krizleri + olağanüstü hava olayları